Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мухаммад ал хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари университети

Мавзу бўйича асосий тушунча ва атамалар


Ижтимоий муносабатлар – бу аввало, кенг маънода иқтисодий муносабатлар булиб моҳиятан ижтимоий муносабатлардир. Чунки улар кишилар орасидаги муносабатларни ифода этади.
Иккинчидан, ижтимоий муносабатлар бу - ишчилар, хизматчилар, ақлий меҳнат кишилари, ижодкорлар ва бошқалар орасидаги муносабатлардир.
Учинчидан, ижтимоий муносабатларнинг бу - меҳнат жамоалари орасидаги ва жамоа аъзолари ичидаги муносабатлардир. Бу ҳар уч босқичдаги ижтимоий муносабатлар бир- бири билан узвий боғлиқ.
Ижтимоий-психологик мухитга таъсир кўрсатадиган объектив омиллар - бу кутубхона-ахборот муассасасининг жойлашган жойи (шахар ёки кишлок), жамоа аъзоларининг яшаш шароитлари ва бошқа.
Ижтимоий –психологик мухитга таъсир кўрсатадиган субъектив омиллар– мулоқат қилиш характери, маълумот даражаси, табақаланганлик даражаси, жамоа аъзоларининг ҳаётий режалари, қадриятларга бўлган муносабатлари киради
Формал гурухлар - раҳбарият томонидан махсус қоидалар, қарорлар асосида, уларни фаолиятлари баён қилинган холда тузилади.
Ноформал гурухлар - жамоа аъзолари орасида бир –бирига мос қарашлар, умумий қизиқишлар, бир хил иш билан шуғулланиш, одатлар ва бошқалар натижасида хосил бўлади.
Низо- бу раҳбар, ишчи ва бошка ходимлар орасида муайян масалаларни ҳал қилишда томонларнинг бир-бири билан бир ечимга кела олмаслигини билдиради.


Мавзуни ўзлаштириш учун саволлар

1.Ижтимоий муносабатларнинг биринчи босқичи нима?

2.Ижтимоий муносабатларни иккинчи босқичи нима?
3. Ижтимоий муносабатларни учинчи босқичи нима?
4.Инсонларни ижтимоий бошқариш деганда нимани тушунасиз?
5.Касбий жамоанинг ижтимоий- иқтисодий ривожланишининг биринчи гурух тадбирларини қайд этинг.
6. Касбий жамоанинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг иккинчи гурух тадбирларини қайд этинг.
7. Инсон хулқини, харакатларини ташкил қиладиган омилларни биласизми?
8. Формал гурухлар нима?
9. Формал гурухларнинг асосий белгиларини кўрсатинг?
10. Ноформал гурухларга таъриф беринг.
11. Ноформал гурухларнинг ўзига хос хусусиятларини биласизми?
12. Низо нима?
13. Низо (конфликт)ларнинг нечта асосий тури мавжуд?
14. Низоларни бартараф қилишнинг бешта усулини таърифланг?
15. Низолар келиб чиқишининг яна қандай сабабларини биласиз?