Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номли ўзбекистон

 
4-§. Давлатнинг функциялари 
Давлат функцияларининг асосий белгилари: 
- мазмуни — давлат фаолияти бир хил жиҳатларининг йиғиндиси; 
- миқёси — функциялар давлатни бир бутун сифатида қамраб олади; 
- хусусияти — комплекс, мажмуавий; 
- мақсади-инсоннинг ижтимоий ҳимояланганлиги, ташқи хавфсизлик ва ҳ.к. 
Давлатнинг функциялари ички ва ташқи функцияларга бўлинади. Давлатнинг ички 
функциялари мамлакат ички ҳаётини бошқаришга қаратилган фаолиятининг асосий 
йўналишларидир. 
Ички функциялари
га қуйидагилар киради: 
регулятив (тартибга солиш, бошқариш); 
қўриклаш (саклаш, муҳофаза қилиш). 
1. Регулятив функция давлатнинг иқтисодий ва ижтимоий соҳадаги ўрнини белгилайди: 
1) 
иқтисодий:

---

9 
- иқтисодий сиёсатни ишлаб чиқиш ва жамият иқтисодий ҳаётига таъсир этиш; 
- иқтисодиётнинг давлат секторини бошқариш; 
- бозор муносабатларининг ҳуқуқий асосларини ўрнатиш ва нарх-наво сиёсатини белгилаш. 
2) 
ижтимоий:
- ижтимоий бойликни тақсимлаш; 
- аҳолининг энг кам муҳофазаланган қисмини (ногиронлар, кўп болали оилалар, ишсизлар) 
ҳимоя қилиш, пенсия таъминоти кабиларни ташкил этиш; 
- соғлиқни сақлаш, маданиятни ривожлантириш, жамоат транспортини ташкил этиш, уй-жой 
қуриш ва ҳ.к. 
3) 
сиёсий: 
- фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш; 
- қонунийликни ва ҳуқуқий тартиботни таъминлаш; 
- барқарорлик, миллатлараро ва фуқаролараро тотувликни таъминлаш: 
4) 
маънавий:
- санъатни қўллаб-қувватлаш; 
- миллий маданиятни ривожлантириш; 
- жамиятнинг маънавий-ахлоқий соғломлиги тўғрисида ғамхўрлик қилиш. 
5) 
молиявий:
- солиқ тўплаш; 
- божхона назорати; 
- молиявий назорат. 
2. Кўриқлаш функцияси давлатнинг ҳуқуқ билан мустаҳкамланган ва тартибга солинадиган 
ижтимоий муносабатларни таъминлаш ва ҳимоя қилишга қаратилган қуйидаги фаолиятини тақозо 
этади: 
- фуқаролар ҳуқуқ ва эркинликларини муҳофаза қилиш; 
- табиатни муҳофаза қилиш; 
- барча шакллардаги мулкларни ҳимоя қилиш; 
- ҳуқуқни муҳофаза қилиш.