Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги жиззах политехника институти н. Н. Алимов, Ж. Р. Турматов

Яхши суҳбат яхши тузилган саволларга боғлиқ:

• 
  осон ва тушунарли савол тузинг;
  
• 
  фақат муаммога тегишли савол тузинг;
  
• 
  сўроқ сўзни гапнинг бошига қўйинг (қандай, нима учун, нима, ...)
  
• 
  саволнинг мақсадига мос бўлган сўроқ сўз танланг;
  
• 
  «Ҳа» ёки «йўқ» жавобларини талаб этувчи саволлар тузманг;
  
• 
  чалкаш ёки шахсни у учун номақбул бўлган ҳолатга солувчи саволлар тузманг;
  
• 
  таъриф эмас, балки «хусусиятлар» ва «функциялар» юзасидан берилган саволларни афзал кўринг;
  
• 
  бўлишсиз ёки салбий маъно ташувчи савол тузмасликка эътибор беринг;
  
• 
  хафа қилувчи ёки кўнгилга оғир ботувчи саволлар берманг;
  
• 
  саволни аниқ беринг ва шахсга жавоб бериш учун муайян вақт ажратинг;
  
• 
  ҳар доим дарсга фаол қатнашувчи ўқувчиларга ёки аълочиларга камроқ савол беринг;
  

Мунозара олиб бориш учун кўрсатмалар.
Ҳар қандай мавзу ва муаммо мавжуд билимлар ва тажрибалар асосида муҳокама этилиши мумкин.
1. Суҳбат мақсадларини баён этиш билан сўзингизни бошланг.
2. Яхши ишланган ҳужжатларни тарқатинг.
3. «Эшикни очиб берувчи савол» беринг (муаммога кириш).
4. Фаол иштирок этишни сўранг.
5. Суҳбатни жонлантирадиган фикрлар билдиришларини сўранг.
6. Эркин ва мавзуга яқин гапирган ҳолда мунозара олиб боринг, бу орқали ҳар бир шахс ўзини мунозарага жалб этилаётгандек ҳис этсин.
7. Мунозарани бошқариб бориш функциясини ўқувчиларнинг бирига топширишга ҳаракат қилинг.
8. Пайдо бўлаётган конфликтларни дарҳол ҳал этишга ҳаракат қилинг.
9. Натижаларни умумлаштиринг


1.7. Хулқни ва билимни баҳолашнинг аҳамияти.


Хулқни баҳолаш ўқувчининг шахсий хусусиятларини классификация қилиш деганидир. Бу хусусиятлар кузатилган хулқдан келиб чиқсада, лекин ўлчаш мумкин бўлган натижа қамровига кирмайди. Мисол учун, ўқувчининг ишлаш тарзини баҳолаш, унинг берилган топшириқни мунтазам ёки номунтазам, самарали ёки самарасиз равишда бажараётганлиги юзасидан керакли хулосалар чиқариш мумкин.