Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон давлат университети б.Қурбанов, Ш. Турабоева

2.Ўзбек халқ ҳунармандчилигини ривожлантирган ҳунарманд усталар ва уларнинг иш усуллари.
Қадим замонлардан бери ота-боболаримиз инсоният вужудга келтирган кашфиёт, илм-фан чўққиларини эгаллаб, ўз ҳунарларини авлоддан-авлодга ўтказиб келмоқдалар. Масалан, ёғоч ўймакорлиги, наққошлик, меъморчилик, кандакорлик, кулолчилик, пичоқчилик, заргарлик, каштачилик, зардўзлик, гиламчилик, дўппидўзлик, қуроқчилик, саватчилик ва бошқалар. Бу борада, ҳар бир усла ўзи яшаб, ижод этган йердаги бадиий анъаналаминг ўзига хос ломонларини ўзида акс эттиради. Масалан, хивалик халқ усталари ёғочни ўйиб нақш ишлашда ёғочнинг табиийлигини сақлаб қолганлар, бухоролик усталар эса нақш ўйиб ишланган буюмларни жим-жимадор қилиб, уни улиинсинион ва кумушсимон ранглар билан бўяганлар. Қўқонлик халқ услалари ёғочни ўйиб нақш солишда уни ўрта чуқурликда ўйганлар, Тошкент халқ усталари тахта юзасидаги нақшларни заминсиз, чизиқлар орқали бажарганлар ва ғошия нақшларини кўп ишлатганлар, Марғилон усталари ўймакорлик ишларининг заминини ўта чуқур ўйганлар. Ҳозирги пайтда ёғоч ўймакорлиги меъморчилик билан бир қаторда рўзғор буюмларига безак беришда ҳам кенг қўлланилмоқда. Ўзбекистонда ишлатиладиган ўйма нақшламинг чуқурлиги 2 мм дан 15 мм гача боради.
Тошкент, Бухоро, Қўқон, Самарқанд ўймакор усталари буюмларининг ўйилган заминини чекма услубида махсус чакич, искана, қалам билан чакичлаб чиқадилар. Хива усталари нақш заминини чакичламасдан текислигича қолдирадилар. Улар ўйиб тайёрланган буюмларнинг юзига қиздирилган чигит ёғи суртадилар. Бунда буюмнинг намга ва иссиқ-совуққа чидамлилиги ошади. Иккинчидан чигит ёғи нақш юзини қорамтир қилиб кўрсатади. Тошкент, Қўқон ва Самарқанд усталари эса тайёр буюмларни махсус лак билан лаклайдилар.
Ёғоч ўймакор усталар қадимдан уч услуб асосида ёғочларга безак берганлар. Булар бағдоди, ислимий ва паргоридир. Бу услублардан яна бири гириҳ ислимийдир. Агар ислимий нақшлар циркул ёрдамида бажарилса, паргор ислимий, айлана ислимий деб аталади Бу ўймакорлик турини усталар "ўймали паргори" ва "ўйма паргор билан" деб номлайдилар. Ўзбекистонда паргори услуби усталаридан Т.Аюбхўжаев, А.Турсунбоев, Хайдар Нажмиддинов, Қодиржон Ҳайдаров, Сулаймон Хўжаев, Ортиқ Файзуллаев, Абдувосиқ Сайдалиев, Ботир Ғаниев ва бошқаларнинг паргори услубидаги ишлари элга манзур бўлиб келмоқда.