Ғаминг жон бирла паймон боғлади дардинг ишонмайдур,
Ғаминг жоним бирла аҳду-паймон қилди, ўзаро келишди,
лекин дардинг эса бунга ишонмайди.
Кўнгул сайди нигоҳинг ўлди мужгонинг инонмайдур,
Кўнглум нигоҳингни овлади,лекин киприкларинг ишонмайди.
Неча хуснингга боқсам, кўз томошодин ўсонмайдур,
Ҳуснингга қанча боқсам, кўзим томошага қониқмайди.
Қаддинг жон ичра пинхон айласам васфинг тугонмайдур,
Сенинг қаддингни жоним ичра яширсам ҳам васфинг тугамайди.
Икки оху кўз ила ҳайлу-мужгонингга салламно.
Икки оҳуникидай кўз ва киприкларингга тасанно
Каломи ͜♫♪͜♫♪нг жо♫♪͜♫♪нИ физо лаъ ͜♫♪͜♫♪ли Идурафшо͜♫♪ни͜♫♪͜♫♪нгИгаса͜♫♪͜♫♪лламн͜♫♪͜♫♪о,
Кўзим ша͜♫♪͜♫♪бнамИтўкар гул͜♫♪барИгихандо͜♫♪Ини͜♫♪͜♫♪нгИ
гаса͜♫♪͜♫♪лламн͜♫♪͜♫♪о.
Жамолинг са͜♫♪ фИҳасидаха♫♫тИтирайҳо Ини ͜♫♪͜♫♪г
гасалИла͜♪♫͜♪♫мно.
Узо͜♫♪͜♫♪ри͜♫♪͜♫♪нгИ бо͜♫♪͜♫♪͜♫♪ ғижаннатду͜♫♪͜♫♪рИгулисто͜♪♫͜♪♫͜♪♫нингИгасалла͜♪♫͜♪♫мно, Охо-й
Қадинг ру͜♫♪ ҳиИ-равон са͜♫♪ рви♪͜♫♪ хиромо ͜♫♪♪͜♫Ининг͜♫͜♫♪
гасалламно.Ёрей, ўргулсин қулинг.
Қадинг руИҳи♫͜♫♪И-равон са͜♫♪ рИви͜♫♫͜♫♫ хироИмо ͜♫♪♪͜♫Ининг͜♫͜♫♪
гасалламно.
Ғаминг жо ͜♫♪ н бирИлапаймон боғИлади ͜♫♪ дарИди͜♫͜♫͜♫♪нг
ишонИмайду͜♫♪ р,
Кўнгул сай͜♫♪диИнигоҳинг ў ͜♫♪лИдимужгоИни͜♫͜♫͜♫♪нг
ино͜♫♪ нмайду͜♫♪р,
Неча ху͜♫♪ сИни͜♫♪ нгИга боқсам, Икў͜♫♫͜♫♪з томоИшоди͜♫♪н
ўсо͜♫♪нмайду ͜♫♪р,
Қаддинг жони͜♫͜♫͜♫͜♫чИра пи͜♫♪нИхона͜♫♪йИласам ва͜♫♪сфинг
тугонИмайду͜♫♪р, Оооо - Ой,
Икки оху͜♫♪Икўзилаҳай͜♫♪Илу-мужгоИни͜♫♪нгИгасал͜♫♪ламно.
Ёрей, ўргулсин қулинг.
Икки оИху͜♫♫͜♫♪Икўзилаҳа͜♫͜♫͜♫йИлу-мужгоИни͜♫͜♫͜♫нг
гасал ͜♫͜♫͜♫ламно.
Ўргулсин қулинг.
Салламно ашуласи нотаси берилади.
«Сегоҳ». Хуршидғазали
|
СўлимС.ҒСоатийижроИ.Икромовмусиқаси.
|
ҚўшчинорА.Навоийғазали.
|
УлкунжанонМуқумийғазали
|
«ФарғоначаЖонон-2» - Муқимийғазали.
|
ХанузА.Навоийғазали.
|
Жудо. А.НавоийғазалиЮ.Ражабиймусиқаси.
|
«Дилхирож» - Фузулийғазали.
|
Мавзу: СЕГОҲ. Ҳуршид ғазали.
СЕГОҲ (форс. — уч ўрин, уч парда)
1)Ўн икки мақомтизимида маълум шўъба номи. Манбаларда кўрсатилиши-ча, Сегоҳ 3 поғонали товушқатор бўлиб, пардалари 2 та бутун тон оралиғида жойлашган.
2) Шашмақом ва Хоразм мақомлари таркибида бешинчи мақом. Товушқатори эолий (минор) гаммага тўғри келади. Шашмақомдаги Сегоҳнинг мушкилот бўлими — Таснифи Сегоҳ, Хафифи Сегоҳ, Гардуни Сегоҳ, Мухаммаси Сегоҳ, Мухаммаси Ажам, Мухаммаси Мирза Ҳаким, Сақили Бастанигор.
Наср бўлими – 1- ва 2- гуруҳ шўъбаларидан иборат.
Улардан биринчиси Сарахбори Сегоҳ(6 та таронаси ва супориши билан), Талқини Сегоҳ (таронаси б-н), Насри Сегоҳ (таронаси билан), Наврўзи Хоро (учта таронаси ва супориши билан), Наврўзи Ажам (таронаси билан) ҳамда Уфар ва Супориш қисмларидан иборат.
Сегоҳнинг 2-гуруҳ шўъбаси Мўғулчаи Сегоҳ деб номланиб, Талқинча, Қашқарча, Соқийнома ва Уфар қисмларини ўз ичига олган. Сегоҳ йўлларидан Ўзбекистан композиторлари баракали фойдаланишган ( Р.Глиэр ва Т. Содиқовнинг «Лайли ва Мажнун» операси; Ю. Ражабий ва Б. Надеждиннинг ҳамда С. Бобоевнинг «Сегоҳ» симфоник поэмалари, М. Тожиевнинг 3, Т. Курбо-новнинг 5-симфониялари ва бошқалар.)
Сегоҳ мақом пардалари асосида жуда кўп ашула ва чолғу йўллари яратилган: «Сегоҳ», «Гиря» И-ИИ,«Илғор», «Гулузорим», «Фиғон», «Нимчўпоний» ашулалари, «Мушкилоти Сегоҳ» куйи ва унинг уфари ва бошқалар.
ХУРШИД (тахаллуси)
(Шарафиддинов Шамсиддин) (1892. 20.6 —Тошкент —1960.13.9)
Шоир ва драматург. Ўзбекистан миллий мусиқали драма театри асосчиларидан бири. Ўзбекистонда хизмат кўрсатган санъат арбоби (1941). Тошкентдаги мадрасаларнинг бирида, сўнг рус-тузем мактабида (1908—10) ўқиган. Отаси вафотидан кейин 1910 йилда ўқишни ташлаб, Андижонга борган ва 1918 йилга кадар приказчик бўлиб ишлаган.
Хуршид Андижондалик пайтида Қрим, Татаристон ва Озарбайжонда нашр этилган газетава жураллар билан танишган. 1918 йилнинг ёз ойларида Тошкентга қайтиб, ўқитувчилар тайёрлаш 4 ойлик курсида ўқиган, сўнгра «Беҳбудий» ва «Намуна» мактабларида ўқитувчилик қилган (1918-20).
1920 йилдан бошлаб Эски шаҳар халқ маориф бўлимида ходим ва Маннон Уйғур раҳбарлигидаги театр труппасида суфлёр, «Муштум» журналитаҳририятида техник муҳаррир (1924— 26), Андижон вилоят театри (1929— 33) ва Алишер Навоий номидаги опера ва балет театрида (1933—48) адабий эмакдош, Тил ва адабиётинститути қошидаги Адабиёт музейида илмий ходим (1949-60) сифатида фаолият кўрсатган.
Хуршиднинг 1920 йилдан кейинги ижодий фаолияти асосан театр билан боғлик. Удраматург сифатидаўзбек драматургиясида биринчи марта Навоий «Хамса»сига кирган достонлар асосида мусиқали драмалар ёзишга киришган. Унинг «Лайли ва Мажнун» мусиқали драмаси 1923 йилда, «Фарҳод ва Ширин» мусиқали драмаси эса 1926 йилда давлат намуна труппаси томонидан саҳналаштирилган. Хуршид кейинчалик бу 2 асарнинг ҳам мусиқали театр, ҳам опера театри учун бир неча нусхаларини яратган ва бу асарлар республика театрлари саҳнасида узоқ вақт давомида муваф-фақият билан намойиш этилган. Хуршидшунингдек, «Қалин» (1930), «Сиёвуш» (Фирдавсийнинг «Шоҳнома» асари асосида, 1945), «Ойбону» (1955) мусиқали драмаларининг хам муаллифидир.
Хуршиднинг мусиқий драмалар ва опера либреттолари учун «Дугоҳ», «Сегоҳ», «Чоргоҳ», «Ушшоқ», «Баёт» сингари халқ куйларига мослаб ёзган аксар қўшиқлари ўзбек қўшиқчилик санъатининг мумтоз намуналарига айланган ва етакчи ҳофизлар репертуаридан ўрин олган.
Республика хукуматининг қарори билан атоқли шоир ва драматург Хуршидтаваллудининг 100 йиллиги кенг нишонланди (1995). Тошкентдаги маҳалла, кўча, мактаб ва кинотеатрлардан бирига Хуршид. номи берилган.
Ас: Танланган асарлар, Т., 1967.
Ад: Насриддинов Б., Хуршид, Т., 1972; Насриддинов Б ., Хуршид. Ҳаёти ва ижоди ҳақида монографик очерк, Т., 1975.
Do'stlaringiz bilan baham: |