Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик иқтисодиёт

Нефтъ, газ ва сувлар келишининг белгилари. 
Айланишни тиклашда газга тўйинган гилли эритманинг ер устига 
чиқиши; қатламни паст зичликдаги эритма билан очиш; ютувчи қатламларни 
очиш; бурғилаш асбобларини кўтариш жараёнида поршенлашнинг намоён 
бўлиши; 
қудуқдан 
чиққан 
бурғилаш 
эритмасининг 
газдан 
яхши 
тозаланмаганлиги; кудуқдан эритманинг кучсиз оқиши; бурғилаш насосининг 
қабул қилиш идишидаги эритма сатҳининг кўпайиши; газ каротажининг 
маълумотига кўра эритмада газнинг кўпайиши; бурғилаш механик тезлигининг 
ошиши, бурғилаш эритмасида нефтъ ва газ заррачаларининг кўпайиши; насос 
тўхтагандан кейин ҳам эритманинг оқиши; нефтъ, газ ва сувларнинг бурғилаш 

---

эритмасига қўшилганда унинг солиштирма оғирлигининг пасайиши ва 
эритмани насос билан айлантирганда босимнинг пасайиши. 
Нефтъ, газ ва сувларнинг намоён бўлиш сабаблари: 
Эритма солиштирма оғирлигининг қатлам босимига тўғри келмаслиги; 
эритмага нефтъ, газ ва сувнинг кириб келиши; бурғилаш эритмасининг 
қатламга ютилиши натижасида, унга бўлган босимнинг пасайиши; айланмай 
туриб қолган бурғилаш эритмаларига нефтъ ва газ заррачаларининг кириб 
қолиши; бурғилаш эритма кўрсаткичлари, қудуқни ювиш тартиби, бурғилаш ва 
мустаҳкамловчи қувурларни тушириш – кўтариш қоидаларига амал қилмаслик. 
Отилиб чиқишни бартараф қилиш учун қудуқ чуқурлигига қараб 
кудуқдаги суюқлик столбасининг гидростатик босими қатлам босимига 
нисбатан 5-15% юқори бўлиши керак. Бошланган отилиб чиқишларни бартараф 
қилиш учун, кудуқни тезлик билан ёпиш талаб қилинади. Агар уларнинг оғзи 
махсус отиб чиқишга қарши аслаҳа билан герметлаштирилган бўлса, у енгил 
амалга оширилади. Отилиб чиқишга қарши аслаҳа қудуқ оғзини 
герметлаштириш учун кондуктор фланцига ўрнатилади. У превентордан, 
фланец катушкасидан, задвижкадан, каллак (головка)дан ва махсус армату-
радан ташкил топган.