|
Назорат ва муҳокама учун саволлар
1. Инновацион фаолиятни шакллантиришда илмий тадқиқот-
ларнинг ўрни нимадан иборат?
97
2. Инновацион жараённинг шаклларини давлат томонидан
қўллаб-қувватлашда илмий-техник инновациялар ўз ичига нима-
ларни олади?
3. Инновацион жараённи бошқаришнинг қандай йўналишлари
мавжуд?
4. Инновацион жараённи модели нима?
5. Инновацион ташкилотларнинг тузилмалари ўз ичига нима-
ларни олади?
6. Инновация менежменти тузилмаси ҳақида тушунча?
7. Инновацион фаолиятга нималар киради?
8. Инновацион стратегиянинг турларини изоҳлаб беринг?
9.Стратегияни режалаштириш босқичларини кўрсатиб беринг?
98
IV БОБ. ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИДА ИННОВАЦИОН
ФАОЛИЯТНИНГ ИЛМИЙ АСОСЛАРИ
Ўқув мақсади: Қишлоқ хўжалигида инновацион фаолиятнинг
илмий асослари, инновация фаолиятига тизимли ёндашув ва
инновацион бошқарув тамойилларини ўрганишдан иборат.
Таянч иборалар: АСМ интеграцияси, холдинг бирлашмаси,
системали методология, системали ёндашув, макроиқтисодий
мувозанат, пул назарияси, бозор мувозанати, реал иқтисодий
сектор, солиқ ставкаси, мувофиқлик, умумийлик, ошкоралик,
макрокўламда таҳлил, ўрганиш усуллари, дельфе, иқтисодий модел.
4.1. Қишлоқ хўжалигида инновацион фаолиятнинг илмий
асослари
Мамлакатимиз иқтисодиётининг етакчи соҳалари саноат ва
қишлоқ хўжалигида амалга оширилаётган кенг миқёсли ислоҳотлар
ўз натижасини бермоқда. Ўзбекистон Республикаси Президенти
Ш.М.Мирзиёевнинг мамлакатимиз парламенти – Олий Мажлис-
га тараққиётимизнинг янги босқичи бўлган 2017 йилда амалга
оширилган асосий ишлар якуни ва Ўзбекистон Республикасини
2018 йилда ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг энг устувор
йўналишларига бағишланган Мурожаатномасидаги фикрига кўра
“Иқтисодиётда бошқарув тизими эскиргани, инновацион ғояларни
қўллаб-қувватлаш бўйича самарали механизмлар ўз вақтида жорий
қилинмагани ҳам жиддий муаммо бўлиб қолмоқда. Шунингдек,
технологик
қолоқлик,
ресурс
ва
энергияни
тежайдиган
технологиялар, муқобил энергия манбаларини татбиқ этишнинг
сустлиги ҳам иқтисодий тараққиёт йўлида тўсиқ бўлмоқда”
24
.
Қишлоқ хўжалик маҳсулотларини хўжалик ичида илмий
24
Ш.М.Мирзиёев. Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга
Мурожаатномаси, //Халқ сўзи, 22.12.2017 йил.
99
асосланган ҳолда интеграциялаш асосида ишлаб чиқариш, сақлаш,
қайта ишлаш ва реализация қилиш билан биргаликда ишлаб
чиқаришни иқтисодий самарадорлигини ошириш керак.
Ҳозирги даврда Ўзбекистонда аграрсаноат комбинатлари ва
бирлашмалари турида яратилган интеграциялашган тузилмалар
холдинг компаниялари шаклида мавжуд. Бу ҳолда мулкий
интеграция бош корхона акциялари назорат пакетлари воситасида
қишлоқ хўжалигида, қайта ишлаш, хизмат кўрсатувчи ва бошқа
ташкилотларни ташкилий молиявий бирлаштириш асосида ягона
тизим яратиш юз берди. Холдинг бирлашмалар капиталининг
бозорини тезроқ товарлар билан тўлдириш мақсадидаги юқори
харакатланишини таминлайди. Шунинг учун, аграсаноатда
инновацион фаолиятнинг илмий асосларини системалашган
ҳолатда ўзида мужассамлаштиради.
Илмий-тадқиқотлар ва ишланмаларда бошқаришни ўзгарувчан
шароитларда асосий иқтисодий қонунларнинг илмий асосида
саноат ва қишлоқ хўжалигида инновацион фаолит амалга
оширилади. Бу эса саноатда ва қишлоқ хўжалигида илмий-техник
ва тажриба-конструкторлик ишлари дастурларини қонун ости
узлуксиз тизимли ёндашув асосида такомиллаштириш лозимлигини
билдиради. Ҳар бир вазиятда кўзда тутилмаган техник муаммо
пайдо бўлиши ва бу лойиҳа бўйича ишларни кечиктириш ёки
умуман тўхтатишга олиб келиши мумкин. Шунинг учун
истеъмолчилар эҳтиёжлари ва талаб ўзгариши мумкин, ушбу
муносабат билан лойиҳа ҳаётий қобилиятининг қайта баҳоланиши
лозим
бўлади.
Иқтисодиётнинг
инновация
йўналиши
мамлакатимизнинг ички бозорида импорт маҳсулотлар ўрнини
босадиган сифатли маҳсулот ишлаб чиқаришни таъминлайдиган
экспортга йўналтирилган бозор иқтисодиётининг муҳим таркибий
қисмига айланмоқда. Амалга оширалаётган илмий-техника
сиёсатининг
устувор
йўналишлари
миллий
иқтисодиёт
эҳтиёжларига қараб белгиланаётир. Саноатда ва қишлоқ
хўжалигида илм фан ва ишлаб чиқаришнинг инновациявий ҳамда
100
ўзаро манфаатли ҳамкорлигини кенгайтиришни ўз ичига оладиган
янги бозор механизми тизимлари шаклланмоқда. Эндиликда ишлаб
чиқарилган маҳсулот жисмоний эскириб улгурмай у маънавий
эскириб қолмоқда, ҳаётимиздаги бундай ўзгаришлар стабил
иқтисодиётнинг ўрнини инновацион иқтисодиёт эгаллашни тақозо
этмоқда.
Шундай қилиб саноатда ва қишлоқ хўжалигида инновацион
фаолиятни
илмий
асосда
ташкил
қилиш,
яратиладиган
технологияларни самарадорлигини ошириб инновацион фаолиятни
тизимларини ёндашувлигини англатади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
