Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абу райҳон беруний номидаги

3. Р-329 типли якка қўшалоқ ўзгармас ток кўприги
3.3-расмда Р-329 типли якка қўшалоқ ўзгармас ток кўприги схемаси келтирилган.

3.3-расм. Р-329 типли якка қўшалоқ ўзгармас ток кўпригининг схемаси.
Р-329 типли кўприк 10^-8 дан 10⁺⁶ Ω гача бўлган қаршиликларни ўлчаш учун мўлжалланган. Ўлчаш хатолиги кўприкнинг ўлчаш чегарасига боғлиқ бўлиб, 0,05 дан 2 % гача бўлади.
Солиштирма елкаси R₁ бешта декадали магазин қаршиликларидан иборат: 10х100; 10х1; 10х0,1; ва 10х0,01 Ω.
Нисбий елкаларнинг (R₂ ва R₃) ҳар қайсиси тўрттадан; 10, 100, 1000 ва 10000 Ω қаршиликларидан тузилган.
Намунавий қаршилик R_о блокига иккита: 1 ва 0,001 Ω қаршилик киради.
"Қўпол ” (“Грубо”) тугмачаси босилганда ноль кўрсаткич билан кетма - кет 51 кΩ ли қаршилик уланади. “Аниқ” (“Точно”) тугмачаси босилганда ноль кўрсаткич схемасига бевосита уланади. Ноль кўрсаткичнинг тинчланиши “Тинчланиш” (“Успокоение”) тугмачаси ёрдамида амалга оширилади.
Кўприкнинг схемаси кичик Ω ли қаршиликларни ўлчашда ички ва ташқи намуна қаршиликларидан фойдаланишга имкон беради.
Намуна қаршилик қийматини ўзгартириб, кўприк ўлчаш чегарасини ўзгартириш мумкин. Намуна қаршиликларнинг блоки тўртта тугмачага: иккитаси I₁ ва I₂ токлар иккитаси V₁ ва V₂ потенциалларники, ҳамда намуна қаршилигини схемага уловчи штепселли колодкага эга. Намуна қаршиликларидан ўтувчи токнинг қийматлари: 0,5 А (R_N=1 Ω) ва 32 А (R_N=0,0001 А)


III. Ишнинг мазмуни

1. Р-329 типли якка қўшалоқ кўприкнинг тузилиши ва ишлаш принципи билан танишиш.

2. Асбобнинг техник маълумотлари билан танишиш ва уларни I-жадвалга ёзиб олиш.
3. Якка кўприк билан қаршиликларни ўлчаш учун схемани йиғиш (3.4-расм) ва белгиланган қаршиликларни ўлчаш (ўлчаш натижаларини 2-жадвалга ёзинг).
4. Намуна қаршилик R₀ =1000 ёки 10000 Ωни ўлчаб, якка кўприкнинг хатолигини аниқлаш.
3. Қўшалоқ кўприк билан қаршиликни ўлчаш учун схемани йиғиш (3.5-расм) ва берилган қаршиликларни ўлчаш (ўлчаш натижаларини 3-жадвалга ёзинг).
4. Намуна қаршилик R₀=0,1 Ω ни ўлчаб, қўшалоқ кўприкнинг хатолигини аниқлаш.
5. Кўприкнинг сезгирлигини аниқлаш.