Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Давлатлараро риск – бу ташқи лойиҳавий риск билан бе-восита боғлиқ бўлиб, унга кўра давлат сиёсати ёки лойиҳа амал қиладиган ҳудуддаги ҳолат ўзгариши мумкин.

0. 
   Маъмурий риск – бу ташқи даражадаги риск билан боғ-лиқ бўлиб, унга кўра лойиҳани амалга ошириш мақсадида зарур бўлган барча турдаги лицензияларни давлатдан ва халқаро миқ-ёсда олиниши кўзда тутилади. Баъзи ривожланаётган давлат-ларда бу ҳолат коррупция билан ҳам боғлиқдир.
   

0. 
   Хуқуқий риск. Лойиҳаларни амалга оширишда амал қила-диган миллий қонунчилик ва халқаро хуқуқий нормалар билан боғлиқдир. Бу риск қонунларнинг мустаҳкам эмаслиги ва тез ўз-гарувчанлиги оқибатида юзага келади.
   

0. 
   Форс-можор риски. Ташқи даражадаги риск турларига бевосита боғлиқ. Улар қуйидагилардан иборат: ер қимирлаши, офатлар, ёнғинлар ва бошқалардир. Бунга яна табиий бўлмаган қайта қуриш, революция каби ҳолатлар ҳам киради.
   

Лойиҳани бошқариш – бу синтетик интизом бўлиб, ихтисослаш-ган ва профессионал билимлар тўпламидир ва бунда рискларни бошқариш муҳим аҳамият касб этади.

Бугунги кунда рискларни бошқариш бўйича етарли даража-да яхши таркиб топган фаолият турлари мавжуддир. Булар қу-йидаги асосий йўналишларни ўз ичига олади:

● идентификация;

● рискларни баҳолаш;

● риск бошқарувида мақсад ва инструмент танлаш; ● рискнинг олдини олиш ва назорат қилиш;

0. 
   рискни молиялаштириш;
   

0. 
   натижалар баҳоси.
   

Биринчи ва иккинчи йўналишлар риск таҳлили ҳисобланади, бунда идентификация риски – сифат таҳлили бўлса, риск баҳоси

– миқдорий таҳлилдир.

Риск таҳлиллари ичида энг кўп учрайдиган рискни назарий бошқаруви бўлиб статистик усуллар ҳисобланади. Усуллар: ста-тистик текширув Монте-Карло экспорт усулларини баҳолаш аналитик усул алоқадор рискларни катталиги таҳлили муҳим босқичлардан бири бўлиб, рискни бошқаришда чоралар ва усуллар босқичи ҳисобланади.

459

МОЛИЯ БОЗОРИ ВА ИНВЕСТИЦИЯЛАР

Сиқиб чиқариш

риски
Англосаксон

Рискни олдини

олишАнглосаксонваназорат