Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Лойиҳа иштирокчилари риски. Лойиҳа иштирокчиларидан бирининг ўз мажбуриятини ўз вақтида бажармаслигидир. Натижа-



13.9-расм. Лойиҳалар рисклари турлари.

456

13-боб. ИНВЕСТИЦИЯ ЛОЙИҲАСИ ВА УНИ МОЛИЯЛАШТИРИШ

да бутун бир лойиҳа самарасиз бўлиши мумкин. Бу риск олдини олиш лойиҳа менежери назорати остида бўлади: Бунда

0. 
   лойиҳа иштирокчиларини синчковлик билан танлаш;
   

0. 
   иштирокчилар ўртасидаги шартномаларда кўрсатилган қоида бузилишларга жарима солиш механизмини кўриб чиқиш;
   

0. 
   вазиятдан келиб чиқиб иштирокчиларни ўзгартириш чора-ларини мунтазам кузатиш;
   

0. 
   лойиҳа иштирокчиларини лойиҳавий рискларни суғурта-лашга мажбур этиш;
   

0. 
   имкониятга қараб бўйсунувчи компания учун компания-
   

дан мажбурият талаб қилиш керак бўлади.

0. 
   Юқори қийматлилик риски. Бу риск унсурлари қуйидаги-лардан иборат:
   

■ лойиҳалаштиришдаги хатоликлар;

■ мавжуд ресурслардан самарали фойдалана олмаслик;

■ лойиҳанинг амалга оширилиш шартларидаги ўзгаришлар (нарх ошиши, солиқ кўтарилиши) ва бошқалар.

Бу амалда кўп учрайдиган рисклардан биридир.

0. 
   Бевақт тўхтатилиш риски. Бу риск сабабларига қуйида-гиларни киритиш мумкин:
   

● лойиҳалаштиришдаги хатоликлар; ● мажбуриятларга амал қилмаслик;

● ташқи шартларнинг ўзгариши (лойиҳани экологик сабаб-ларга кўра ёпилишини талаб этилиши, қоғозбозлик) ва бошқалар.

0.