Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим

Мавзуга оид муаммолар: 

---

- 24 - 
1. Табиат қонуниятлари, жамият қонуниятлари, тарбия қонуниятлари ўзаро бир-
бири билан узвий боғланишда бўлади. Тарбия қонуниятлари жамият қонуниятларининг 
мантиқий давомидек содир бўлади. Тарбия қонуниятлари билан табиат қонуниятлари 
орасидаги боғланишни қандай тасаввур етасиз. 
2. Тарбия принсипларига ёшларни тарбиялашда амал қилинади. Ҳар бир принсип 
тарбияга ўзига хос таъсир етади. Баъзан тарбия принсипларини билмайдиган, педагогик 
қонун қоидалардан бехабар кишиларнинг фарзандлари яхши тарбияланган бўлишадилар. 
Бунинг сабаби нимада? 
3. Тарбиячи ва тарбияланувчиларнинг ҳамкорликда аниқ мақсадга еришиш учун 
маълум тартибда бажарадиган фаолиятнинг йўл ва усуллари йигиндисини тарбия 
методлари деб аташ мумкинми? Яна қандай фаолиятни тарбия методлари деб аташ 
мумкин? 
4. Тарбия методларининг самарали таъсир етиши учун тарбиячининг юксак 
маҳоратидан ташқари яна нималар еътиборга олинади деб ўйлайсиз? 
 
1-савол бўйича дарснинг мақсади: Талабаларга қонун ва қонуният ҳақида тушунча 
бериш, тарбиянинг асосий қонуниятлари ва принсипларининг моҳиятини очиб бериш, 
талабаларда тарбияловчилик қобилиятини шакллантириш. 
 
Идентив ўқув мақсадлари: 
1. Қонун ва қонуният тушунчаларининг моҳиятини сўзлаб беради. 
2. Ижтимоий қонуниятлар билан тарбия қонуниятларининг узвий боғлиқлигини 
далиллайди. 
3. Тарбия қонуниятларининг мазмунини шарҳлаб беради. 

1- савол баёни 
Тарбия назарияси Марказий Осиё файласуфларининг ва халқ педагогикасининг 
тарбия борасидаги бой тажрибаларига таянади. 
Тарбия жараёнида кишининг турли қобилиятлари ривожланади, ғоявий, ахлоқий, 
иродавий, естетик ҳислатлари шаклланади, табиатга, жамиятга илмий қарашлар 
тизими таркиб топади, жисмоний куч қувватлари мустаҳкамланади. 
Қонуният - барқарор, зарурий, у ёки бу ҳодисалар ва жараёнлар ўртасидаги 
мутаносиблик ва муҳим алоқа. Тарбиянинг асосий қонуниятларидан қуйидагиларни 
олишимиз мумкин:
Тарбиянинг ижтимоий еҳтиёжларига бўлиниши натижаларга олиб келади.
Тарбиянинг мазмуни, ташкил етилиши, усуллари ва уларга қўйиладиган талаблар 
шу қоидаларда ўз ифодасини топади.
Тарбия қонуниятлари биринчи навбатда жамиятнинг ижтимоий еҳтиёжларини 
қондиришга қаратилган бўлади. Ўзбекистон миллий истиқлолга еришгандан кейин 
тарбиянинг жамият олдидаги моҳияти ўзгарди.
Тарбиянинг яна бир қонунияти унинг мақсади, мазмуни, усуллари ва 
шаклларининг узвий боғлиқлигидир. Ёшларга бериладиган тарбия аввало аниқ
мақсадга йўналтирилган, шу мақсадни рўёбга чиқаришда тарбиянинг мазмуни, 
усуллари ва шакллари бир-бирини тўлдириши, такомиллаштириши керак.