|
Ҳиссий ҳолатлар
|
Жадаллиги
|
Ҳолатнинг қачон қандай холатда нима учун юзага келиши
|
0 1 2 3 4
|
Юқори тасирчанлик
|
|
|
Қўзғалунчанлик
|
|
|
Итиқлик
|
|
|
Қўрқоқлик
|
|
|
Йиғлоқилик
|
|
|
Ёвузлик
|
|
|
Қувноқлик
|
|
|
Тобелик
|
|
|
Рашқ қилиши
|
|
|
Хафа бўлиш
|
|
|
Ўжарлик
|
|
|
Шавқатсизлик
|
|
|
Мулойимлик
|
|
|
Ҳамдардлик
|
|
|
Шубҳаланиш
|
|
|
Қахр-ғазаб
|
|
|
Сабрсизлик
|
|
|
Бунда 0- йўқ, 1- озгина, 2- ўртача 3- жуда кўп, 4- жуда ҳам кўп баллари билан баҳоланди ва ҳолатларини қачон, қандай, қаерга, нима учун юзага келишини изоҳлаш таклиф этилди.
Сўнг бу билан ота оналарга И. Б. Дермоновнинг “Психик таранглик ва невротик тенденция белгилари” аниқлаш методикасидан фойдаланиб сўровнома ўтказилди.
Психик танглик ва невротик тенденция белгиларини аниқлаш бўйича саволнома.
Боланинг исми:
Ёши:
Н
|
Холатлар
|
Ҳа
|
Йўқ
|
1
|
Тирноқларини тишлайдими?
|
|
|
2
|
Бармоғини сўрадими?
|
|
|
3
|
Иштахаси йўқми?
|
|
|
4
|
Овқат танлайдими?
|
|
|
5
|
Секин қийинчилик билан ухлайдими?
|
|
|
6
|
Тинч ухлайдими?
|
|
|
7
|
Тетик ва мамнунлик билан уйғонадими?
|
|
|
8
|
Бош оғриғидан шикоят қиладими?
|
|
|
9
|
Қорин қисмидаги оғриғдан шикоят қиладими?
|
|
|
10
|
Тез -тез қайт қилиб турадими?
|
|
|
11
|
Боши тез -тез айланиб турадими?
|
|
|
12
|
Дудуқланиб қоладими?
|
|
|
13
|
Керагидан ортиқ терлайдими?
|
|
|
14
|
Қизариб оқариб кетадими?
|
|
|
15
|
Тез чўчийдими?(қўрқадими)
|
|
|
16
|
Хасталанганда, изтироб чекканда доим қалтирайдими?
|
|
|
17
|
Тез -тез йиғлайдими?
|
|
|
18
|
Кўзини тез юмиб очадими?
|
|
|
19
|
Қўл, елка билан силтаб ташлайдими?
|
|
|
20
|
Сийдик тута олмайдими? (кечаси ёки кундузи)
|
|
|
21
|
Орқа пешобини тута олмай қоладими? (кечаси ёки кундузи)
|
|
|
22
|
Ёвузлик белгилари бўлиб турадими?
|
|
|
23
|
Тананинг бирор қисмини доим ўйнайдими?
|
|
|
24
|
Бола соғлиғидан ташвишланадими?
|
|
|
25
|
Доимо истак ва бирор нималарни сертакаллуфлик билан қилиб турадими?
|
|
|
26
|
Орзу қилишлари фикри йироқда бўлиб турадими?
|
|
|
27
|
Бирор нимага диққат эътиборини қаратмайдими?
|
|
|
28
|
Ташвишлари борми қандай?
|
|
|
29
|
Жуда ҳам безовтами?
|
|
|
30
|
Доим сокин бўлишга ҳаракат қиладими?
|
|
|
31
|
Қоронғуликдан қўрқадими?
|
|
|
32
|
Доим фантастиc нарсаларни кўрадими?
|
|
|
33
|
Ёлғизликдан қўрқадими?
|
|
|
34
|
Хайвонлардан қўрқадими? Қайсиларидан?
|
|
|
35
|
Бегона кишилардан қўрқадими?
|
|
|
36
|
Шовқиндан қўрқадими?
|
|
|
37
|
Муваффақиясизликдан қўрқадими?
|
|
|
38
|
Уялиш, айбдорлик, шармандалик ҳислари бўлиб турадими?
|
|
|
39
|
Тўлақон эмаслик ҳиссини бошдан кечирадими?
|
|
|
Ҳар бир жавобни мавжудлигига қараб “-” “+” ишора қўйиб чиқилади.
Р. Теммя, М. Дорки, В. Аменни “Хавотирланиш ва хадиксираш даражасини аниқлаш” методикаси
Эксперимент ўтказишда “кичик болалар билан ўйин”, “бола ва она чақалоқ билан”, “агрессия объекти”, “кийиниш”, “катта болалар билан ўйин”, “ёлғизликда ухлаш”, “ювиниш”, “жазо”, “эътиборсизлик”, “агрессив ҳужум”, “ўйинчоқларни йиғиш”, “ёлғизлатиб (ажратиб) қўйиш”, “бола ота-онаси билан”, “ёлғизликда овқатланиш” каби расмларда юз қиёфаси кўрсатилмаган. Боланинг юз қиёфаси “хурсанд”, “ғамгин” кўринишда расмлар пастида тасвирланган. Расмлар болага қатoий белгиланган тартибда бирин-кетин кўрсатилади. Болага “нима деб ўйласан, бу ҳолда боланинг юзи ҳурсандми ёки ғамгинми?” деб мурожаат қилинади.
Ушбу жараёнда бола ғамгин ёки хурсандигини кўрсата олмаганда уларнинг жавобларидан бу иш унга ёқиш ёки ёқмаслигини ҳисобга олинди.
Ҳар бир боланинг жавоблари қуйидаги кўринишда баённомаси ёзиб борилади.
Исми: Ёши: 6 ёш сана:
№
|
Расмлар
|
Боланинг изоҳлари
|
Танлов
|
Хурсанд
|
Ғамгин
|
1
|
Кичик болалар билан ўйин
|
Ўйнашни хоҳламайман
|
|
+
|
2
|
Бола ва она чақалоқ билан
|
Онам мени эркалатсин
|
|
+
|
3
|
Агрессия объекти
|
Ёмон тегади, оғрийди
|
|
+
|
4
|
Кийиниш
|
Онам қийналмайдилар
|
+
|
|
5
|
Катта болалар билан ўйнаш
|
Ўйнашни ёмон кўраман
|
|
+
|
6
|
Ёлғизликда ухлаш
|
Қўрқаман
|
|
+
|
7
|
Ювиниш
|
Чўмилиш яхши
|
+
|
|
8
|
Жазо
|
Уришларини ёмон кўраман
|
|
+
|
9
|
Эътиборсизлик
|
Дадам менга қарамайди
|
|
+
|
10
|
Агрессивлик
|
Ўйинчоғимни олса ураман
|
|
+
|
11
|
Ўйинчоқларни йиғиштириш
|
Ўйинчоқлар сочилиб ётаса дадам уришадилар
|
|
+
|
12
|
Ёлғизлатиб қўйиш
|
Менга қарашмаса хафа бўламан
|
|
+
|
13
|
Бола ота-онаси билан
|
Дадам билан онамни яхши кўраман
|
+
|
|
14
|
Ёлғизликда овқатланиш
|
Хеч ким мен билан овқат емаса хафа бўламан
|
|
+
|
Ушбу баённома асосида кўрсаткичлар қуйидаги формула асосида ҳисобланади.
ИТ= салбий эмоционал танлов сони .100 %
14
Бунда ИТ боланинг хавотирланиш индекси хисобланади.
Хавотирланиш индекси даражасига кўра болалар қуйидаги уч гуруҳга ажратилади.
А) хавотирланиш юқори даражада – 50% дан юқори
Б) хавотирланиш ўртача даражада – 20% дан 50 % гача
В) хавотирланиш паст даражада -0% дан 20 гача
Do'stlaringiz bilan baham: |
