Ўзбекистон республикаси маданият ва спорт ишлари вазирлиги ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

 
Гимнастикачиларнинг кўп йиллик тайѐргарлиги 
услубий низом асосида тузилади, яъни ўқув-машғулот жараѐнида 
қўйилган комплекс вазифаларни ечиш учун. 
Аввало, бу юқори малакали спортчиларни тайѐрлашда ѐш 
спортчиларни тайѐрлашнинг мақсадли йўналишидир. Гимнастикабилан 

---

шуғулланувчиларни кўп қилиб қамриб олишдир. Бунинг учун бутун мавсум 
давомида истиқболли болаларни танлаб олиниб ва спортда юқори 
натижаларга эришиш гуруҳларига тавсия этилади. 
Юқори малакали спортчиларга эришиш учун маълум хажимдаги ўқув-
машғулот ва мусобоқаларда иштироқ этишни талаб қилади. Ўқув 
машғулотни шундай тузиш зарурки, уида шуғилланувчи энерго 
ресурсларини сарфлаш ва тикланиши нисбатини сақлаш лозим. Бунинг учун 
ўқув машғулот жараѐни тизимини рационал тақсимлаш ва ҳар бир 
шуғулланувчига индивидуал ѐндошиш керак. 
Юқори малакали гандболчини ўргатиш фақат машғулот ва ҳар 
тарафлама жисмоний ривожланиш вазифаларини комплекс ечиш орқали 
эришилади. Дастлабки тайѐрлов босқичида ьу муомолар оддий дарсларга 
комплекс ѐндошиш орқали эришилади. Фақат иқтисослашган машғулот ва 
қисқа мусобақа циклини қўллаш зарурдир.Ёш спортчиларни хар тарафлама 
тайѐрлашни бир хил ривожлантириш бир текис бўлавермайди, чунки бир 
ѐшдагилар бир сифат ривожланса кейингиларига бошқа сифат ривожланади. 
Шунинг учун асосий жисмоний сифатларни баробар ривожлантириш жуда 
муҳимдир, бу жисмоний сифатларнинг ривожланиши даражасини сақлаб 
туришга олиб келади. Бунинг учун мураббий ѐш уйинчиларнинг 
ривожланишини ўзга хос ҳусусиятларини яхши билиши талаб этилади. 
Гимнастика– жамоавий спорт тури. Мусобоқаларда иштироқ этиш 
Гимнастикачиларнинг махоратини оширишга ѐрдам беради. Аммо, 
сифатларни тарбиялаш ѐш фарқи хусусиятларига боғлиқ бўлади. Гандболда 
индивидуаллик қуйидагича амалга оширади; ѐшига биноан, жинси, ўйин 
амплуасига қараб, антопометрик биолигик ҳолат, тегишли ѐшдаги босқичга 
таълуклисидан болалардан ортиқча талаб қилиш мумкин эмас. Айниқса 
техник ва тактика асосида тузилган мусобоқа жараѐнида. 
Ёш 
уйинчиларни 
тайѐрлашда 
жисмоний 
қобулиятларини 
ривожлантириш жараѐнида юкламаларни кўпайтириш хисобга олиши лозим. 
Бир ҳил ѐшдагиларга бу даврда куч кўпаяди, яна бирида эса чидамлилик ва 

---

бошқ. Бу давр таълукли харакат сифатларини таъкомиллаштириш учун қулай 
бўлиши мумкин ва мураббий махсус юналишдаги юкламаларни бериб 
ривожланишга қулайлик яратади. 
 
 
2 жадвал