‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Dorivor Iimono‘t (Мелисса лекарственная>-
Melissa officinalis L..
Limono‘1 
labguldoshlar 
(yasnotkadoshlar) 
-
Labiatae
(Lamiaceae)
oilasiga mansub b o ‘lib, b o ‘yi 30-60 sm ga yetadigan, 
barglaridan va poyasidan limon hidi kelib turadigan ko‘p yillik 
o ‘t o ‘simlik. Poyasi tik o ‘sadi, to ‘rt qirrali, shoxlangan. Barglari 
tuxumsimon, o'tkir uchli, yirik arrasimon qirrali bo‘lib, poyasi 
bilan shoxlarida bandi yordamida qarama-qarshi o ‘mashgan. Oq 
rangli, besh bo'lakli, ikki labli gullari barg qo‘ltig‘idagi halqasimon 
gulto ‘plamiga j oylashgan. Limono ‘ tn ing mevasi - to ‘ rtta уong‘ oqcha 
hisoblanadi. Lim ono't iyun-avgust oylarida gullaydi, mevasi iyul- 
sentabrda yetiladi.
Markaziy Osiyo, Qrim, Kavkazning tog‘li hududlarida, tog‘ 
etaklaridan o ‘rta qismigacha bo‘lgan yerlardagi katta toshlar, daraxt 
va boshqalar soyasida, salqin va nam yerlarda, bog‘larda o ‘sadi.

---

50-rasm.
Dorivor limono‘t (М елисса лекарственная)
— 
Melissa officinalis L.
Xalq tabobatida limono‘tning bargi va yer ustki qismi ishlatiladi. 
Barglari o ‘simlik gullashidan oldin, yer ustki qismi - gullagan vaqti- 
da yig‘iladi va soya yerda quritiladi. Qurigan yer ustki qismi may- 
dalanadi, g ‘alvirda elab tozalanadi, yirik poyalari tashlab yuboriladi.
Lim ono‘tning yer ustki qismi tarkibida 0,02-0,14% efir moyi, 
150 mg% S vitamini, oleanol, ursol va boshqa kislotalar, flavonoid­
lar, 5% gacha oshlovchi va boshqa biologik faol moddalar uehraydi.
Lim ono‘t qadimdan xalq tabobatida turli kasalliklarni davolash­
da ishlatib kelingan. Ibn Sino uning yer ustki qismini yurak ishini 
va ovqat xazmini yaxshilash uehun qo‘llagan. Xalq orasida hozirgi 
kunda ham limono‘tning yer ustki qismi (ba’zan bargining) damla­
masi ovqat hazmini yaxshilash maqsadida keng foydalaniladi. 
Bundan tashqari, u kamqonlik, asab va yurak kasalliklarini davolash 
uehun, og‘riq qoldiruvchi, surgi sifatida ham qo‘llaniladi.

---