‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Oddiy anor (Гранат обыкновенный) — Punica granatum L.
Anor o'sim ligi Anordoshlar -
Punicaceae
oilasiga mansub 
bo'lib, bo 'yi 1,5-5 m keladigan buta yoki kichik daraxt. Barglari 
ellipssimon yoki teskari tuxumsimon, qalin, yaltiroq bo'lib, kalta 
bandi yordamida poyasi bilan shoxlarida qarama-qarshi joylash- 
gan. Qizil gullari yakka-yakka, b a’zan 2-5 tadan bo'lib shoxlariga 
o'm ashgan.
Mevasi — yirik sharsimon, ko'purug'li sersuv soxta meva. 
Urug'lari to'qqizil, och qizil, pushti yoki oq rangli, sersuv, shi- 
rin yoki nordon mazali et bilan o'ralgan. Y ow oy i anor Markaziy 
Osiyoning va Kavkazning janubida (Armanistonda, Ozarbayjon 
janubida) quruq subtropik mintaqasida o'sadi. O 'zbekistonda 
Surxondaryo viloyatining To'polangdaryo havzasida y o w o y i holda 
uchraydi. Markaziy Osiyo, Kavkaz va Qrimda xalq seleksiyasi nav- 
lari madaniy holda ko'plab yetishtiriladi, sovuqdan saqlash maqsa- 
dida qishga ko'm iladi.
Tibbiyotda ushbu o'sim likning poyasi, shoxi, ildiz p o 'stlog 'i 
hamda mevasi ishlatiladi. P o'stlog'i tarkibida 0,25% alkaloidlar 
(pelterin, izopelterin va boshqalar), smola, betulin kislotasi, oshlov- 
chi va boshqa moddalar, meva po'stida - 28% gacha oshlovchi mod- 
da, ursol kislota, eyiladigan qismida qandlar, limon, olma kislotalar 
va S vitamini bor.
Anor p o 'stlo g 'i preparatlari (qaynatmasi va pelterin alkaloidi tu- 
zlari) organizmdan lentasimon gijjalarni hay dash uchun, meva po'sti 
qaynatmasi — ich ketishda va yaralami davolashda qo'llaniladi. 
Meva po'stidan tanin, shirasidan limon kislota olinadi. Anorning 
nordon mevalari tarkibida (shirasi) 9% gacha limon kislotasi bor. 
Ibn Sino anor po'sti qaynatmasi bilan qon tupurish, milk qonashi 
va m e’da kasalliklarini davolagan. Shuningdek uni yaralami yuvish,

---

tishni mustahkamlash maqsadida og‘izni chayish uchun hamda siy­
dik haydovchi vosita sifatida ham qo‘llagan [30].
Xalq tabobatida anor p o ‘stlog‘i bilan mcva po'stining qaynat- 
masi, gulining damlamasi, mevasi va uning shirasini istisko, ich 
ketishi, dizenteriya, sariq kasalliklarini, ko‘timi davolashda hamda 
qon oqishini to ‘xtatishda (qon tupurganda, milkdan qon oqqanda), 
siydik va gijja haydashda, o g ‘riq qoldirishda ishlatiladi. Singa kasal- 
ligining oldini olish va davolash, ishtaha ochish uchun anor mevasi 
shirasini ichish tavsiya etiladi.
5-rasm.
Oddiy anor (Гранат обыкновенный) -
Punica granatum L.

---