Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ҳайвонлар касалликлари

Касаллик тарқатувчи микроорганизмлар ва токсинлар билан озиқ-овқат, ем-ҳашак ва сувнинг зарарланиши.
Бактериологик воситалар (БВ) аэрозоль ҳолида куллаган тақтирда бекитилмаган озиқ-овқат, ем-ҳашак ва сув жуда интенсив зарарланади. Шунингдек ҳайвонлар чиқиндилари,юқумли касалликлар ташиб юрувчилар (ҳашаротлар, кемирувчилар) ва зарарланган буюмлар ҳамда бошқа нарсалар орқали зарарланиш буюмлар хамда бошқа нарсалар орқали зарарланиш мумкин. Кўпинча микроорганизмлар ем-ҳашакда ва сувда узоқ вақт, айниқса спора ҳолида сақланиб қолади.
Узоқ вақт сақланиш уларнинг турғунлигига шунингдек куёш радиациясининг интенсивлигига, метеорологик шароитга, яшаш муҳитининг хусусиятига кўп жиҳатдан боғлиқ. Кўп микроорганизмлар қуритилганда дағал ва концентрланган ем-ҳашакда сақланиб қолади. Паст температура, микроорганизмларнинг ем-ҳашакда ва сувда яшовчанлигини сақлаб қолишга шароит яратади.
Бактериал аэрозоллар қоплардаги донга ва комбикормага 2-3 см гача, қисилган пичан ва хашакка 12 см гача, турган пичан ғарамига шамол эсган томонидан 50см гача, яқинда ғарамланган пичан ва ҳашакка янада чуқурроқ кириб боради.
Қуёш нури микроорганизмларни ўлдиради. Шунинг учун қуёш нури таъсирида турган ем-ҳашак сояда сақланганларга нисбатдан тезроқ зарарсизланади.
Ҳайвонларни ялпи қирғин қуролларидан ҳимоя қилиш.
Чорва молларини ҳимоя қилиш учун ГМ нинг ташкилий, инженер-техник ва зооветеринария тадбирлар комплекси ҳайвонларда ялпи қирғин қуролининг таъсирини камайтиради ёки бутунлай йўқотади.
Ҳужум хавфли туғилиши биланоқ ҳўжаликдаги молхоналар ва бошқа бинолар чорва молларини ҳимоя қилиш учун тайёрланади. Дағал хашак ва ширали озиқлар беркитилади. Ядро қирғин қуролининг таъсирини йўқотиш учун керакли эҳтиёт чоралари кўрилади ва зарарсизланиш манбаидаишлаш учун қишлоқ учун ҳўжалик техникаси тайёр ҳолатга келтиради.
Ядро портлашини душманнинг ЗМ ёки бактериологик қуролини ишлатганлигини ўз вақтида билиш мақсадида ҳаво, ўсимлик ва экинларни кузатиш кучайтирилади ҳамда ветеринария асбоб-ускуналар тайёргарлиги текширилади.