Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги академияси дастлабки тергов ва криминалистика кафедраси тергов фаолияти мутаҳасислиги

3-муаммо: Аҳоли яшаш жойларидан олисда бўлган йўлларда содир бўлган йўл-транспорт ҳодисаларини кўздан кечириш, ҳодиса жойи чизмасини чизиш вақтида транспорт воситаси ҳамда тўқнашув нуқтасини кўчмас объект билан боғлаш зарур. Кўп ҳолларда воқеа жойида кўчмас объектнинг мавжуд эмаслиги сабабли, суриштирувчи, терговчи сунъий кўчмас объектни яратиши лозим. Лекин бу ишни амалга ошириш суриштирувчи, терговчидан кўп вақт талаб этади ва унда ушбу сунъий объектни яратишда муайян муаммоллар юзага келади.
3-таклиф: Сунъий кўчмас объектнинг муқобил моделини яратиш ҳамда ушбу йўл-транспорт ҳодисалари билан боғлиқ бўлган жиноятлар бўйича ҳодиса содир бўлган жойни кўздан кечиришни амалга оширувчи суриштирувчи, терговчиларни ушбу объектни яратиш учун зарурий техник воситалар ва материаллар билан таъминлаш.
ОБЪЕКТ МОДЕЛИ:


4-муаммо: Тергов амалиётида баъзи ҳолларда муайян сабабларга кўра ҳодиса содир бўлган жойни бир неча бор кўздан кечиришга тўғри келади. Ҳодиса содир бўлган жойни қўшимча кўздан кечириш, унинг тактикаси ва тартиби илмий адабиётларда ёритиб ўтилган. Лекин Жиноят процессуал қонунчилигимизда қўшимча кўздан кечириш тартибга солинмаган.
4-таклиф: Айрим чет давлатлар қонунчилигида жумладан, Туркманистон, Эстония, Белорусия давлатлари ЖПКда ушбу масала ечимига оид ижобий тажрибани ҳисобга олган ҳолда ЎзР ЖПКни 135¹-моддаси билан тўлдириш тавсия этилади:


«135¹-модда. Қўшимча кўздан кечириш.
Қўшимча кўздан кечириш қуйидаги ҳолларда амалга оширилади:
1) Дастлабки кўздан кечириш шароити ушбу тергов ҳаракатини самарали ўтказиш учун тўсқинлик қилган бўлса;
2) Дастлабки кўздан кечириш ўтказилгандан сўнг янги ҳолатлар аниқланган бўлса;
3) Дастлабки кўздан кечириш сифатсиз амалга оширилган бўлса.»

5-таклиф: Ўзбекистон Республикаси ЖПКнинг 136-моддасига мустасно сифатида қуйидаги ҳолатни киритиш лозим:
«Чўл ва тоғли, шунингдек аҳоли пунктларидан узоқ жойларда ёки инсон ҳаёти ва соғлиғи учун хавф мавжуд бўлган ҳудудларда жиноят содир этилганда суриштирувчи, терговчи ҳодиса содир бўлган жойни кўздан кечириш тергов ҳаракатини ҳолислар иштирокисиз ўтказиши мумкин, бунда кўздан кечириш тергов ҳаракати бошланган вақтдан то сўнгига қадар видеотасвирга олиниб, кўздан кечириш баённомасига видеотасвир ёзувлари илова қилиниши шарт»