Ўзбекистон республикаси давлат статистика қЎмитаси кадрлар малакасини ошириш ва

Ўртача таннарх (АВЕCО)
усулида бир хилдаги ҳар бир сарфланган 
материаллар бирлигининг қиймати давр бошига қолган ва шу давр ичида 
сотиб олинган ёки ишлаб чиқарил-ганларининг ўртача қиймати бўйича 
аниқланади. Юқорида келтирилган маълумотлар асосида АВЕCО усули 
бўйича баҳолаш мисолини кўриб чиқамиз. 
ЛИФО 
усулидан фойдаланганда охирги навбатда сотиб олинган товар 
– моддий заҳиралар (ТМЗ) бирлиги биринчи сотилади ёки ишлаб чиқаришга 
сарфланади, демак давр охирига биринчи сотиб олинган ёки ишлаб 
чиқарилган товар-моддий заҳиралар қолади.
Шуни унутмаслик керакки, 4 - «Товар-моддий заҳиралар» номли БҲМС ва 
Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларида ЛИФО усулидан 
фойдаланиш тавсия қилинмаган.

---

62 
Товар-моддий заҳираларни баҳолашнинг тавсия қилинган усулларидан 
танланган усул ҳисоб сиёсатида акс эттирилиши лозим.
“Давлат харидлари тўғрисида”ги қонун 
Ушбу 
Қонуннинг 
мақсади 
давлат 
харидлари 
соҳасидаги 
муносабатларни тартибга солишдан иборат. 
Ушбу Қонуннинг амал қилиши: 
ривожлантириш давлат дастурларини, Ўзбекистон Республикаси 
Президенти фармонлари, қарорлари ва фармойишлари, Ўзбекистон 
Республикаси Ҳукумати қарорларида назарда тутилган лойиҳаларни, 
шунингдек давлат буюртмачиларининг хўжалик фаолиятини рўёбга 
чиқаришда амалга ошириладиган давлат харидларига; 
Ўзбекистон Республикасининг бюджет тизими бюджетлари ва бошқа 
давлат мақсадли жамғармалари, Ўзбекистон Республикаси Президенти ва 
Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати томонидан донор мамлакатлар, халқаро, 
ҳукуматга қарашли бўлган ва ҳукуматга қарашли бўлмаган чет эл 
ташкилотлари билан тузилган шартномалар доирасида тақдим этиладиган 
чет эл грантлари ҳамда Ўзбекистон Республикасининг кафолати остида жалб 
этиладиган чет эл кредитлари ҳисобидан молиялаштириладиган давлат 
харидларига нисбатан татбиқ этилади. 
Ушбу Қонуннинг амал қилиши: 
Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан тасдиқланадиган 
рўйхатга мувофиқ давлат харидлари стратегик субъектлари амалга 
оширадиган давлат харидларига, ривожлантириш давлат дастурларини, 
Ўзбекистон Республикаси Президенти фармонлари, қарорлари ва 
фармойишлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати қарорларида назарда 
тутилган лойиҳаларни рўёбга чиқаришда амалга ошириладиган давлат 
харидлари бундан мустасно; 
давлат томонидан ҳимоя қилиниши лозим бўлган шахсларнинг 
хавфсизлигини 
таъминлаш, 
Ўзбекистон 
Республикасида 
мудофаа 
қобилиятини, хавфсизликни таъминлаш ва ички тартибни сақлаш учун 
амалга ошириладиган давлат харидларига, шунингдек давлат сирлари билан 
боғлиқ бўлган давлат харидларига; 

---

63 
фавқулодда 
вазиятлар 
юз 
берган 
ҳолларда 
Ўзбекистон 
Республикасининг 
эҳтиёжларини 
таъминлаш 
учун 
зарур 
бўлган 
товарларнинг (ишларнинг, хизматларнинг) давлат харидларига; 
агар донор мамлакатларнинг, тегишли халқаро, ҳукуматга қарашли 
бўлган ва ҳукуматга қарашли бўлмаган чет эл ташкилотларининг тартиб-
таомилларида ёки Ўзбекистон Республикасининг кафолати остида чет эл 
кредитларини ва чет эл грантларини тақдим этиш шартларида товарларни 
(ишларни, хизматларни) харид қилишнинг бошқача тартиби белгиланган 
бўлса; 
Ўзбекистон Республикаси Президенти сайловига, Ўзбекистон 
Республикаси Олий Мажлиси, халқ депутатлари вилоят, туман ва шаҳар 
Кенгашлари 
сайловига, 
шунингдек 
Ўзбекистон 
Республикасининг 
референдумларига тайёргарлик кўриш ҳамда уларни ўтказиш учун амалга 
ошириладиган давлат харидларига; 
суд муҳокамаларида иштирок этиш учун адвокат (вакил) тайинланиши 
билан боғлиқ давлат харидларига; 
нархлари қонун ҳужжатларига мувофиқ қатъий белгиланган 
товарларнинг (ишларнинг, хизматларнинг) давлат харидларига нисбатан 
татбиқ этилмайди. 
2 - модда. Давлат харидлари тўғрисидаги қонун ҳужжатлари 
Давлат харидлари тўғрисидаги қонун ҳужжатлари ушбу Қонун ва 
бошқа қонун ҳужжатларидан иборатдир. 
Агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномасида Ўзбекистон 
Республикасининг давлат харидлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларида 
назарда тутилганидан бошқача қоидалар белгиланган бўлса, халқаро 
шартнома қоидалари қўлланилади. 
3 - модда. Асосий тушунчалар 
Ушбу Қонунда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади: