Ўзбекистон республикаси давлат божхона қЎмитаси

Биринчи босқичда - уларнинг ҳақиқийлиги. 
Иккинчи босқичда - эса ўтказиладиган тергов экспериментининг 
тўғри бўлиши, уларнинг исботланиши аниқланади.
Тергов харакати натижалари ишонарли бўлиши конкрет шароитда 
ўтказиладиган синовларнинг тўғрилигини аниқ ва яққол акс эттириши керак. 
Агар ўтказиладиган синовларнинг бир босқичи бир натижага, иккинчи 
босқичи эса бошқа натижага олиб келса, бу ҳил эксперимент натижаси 
ишонарли бўлмайди.
Эксперимент натижалари ишда тўпланган барча тергов материаллари 
билан бирга баҳоланиши керак. Тергов экспериментининг натижаси иш 
бўйича бирор версияни тасдиқлаш ѐки инкор қилиш учун хизмат қилиши 
керак. 
Эксперимент баҳолашда фақатгина унинг натижаларини анализ қилиб 

---

қолмасдан, балки, эксперимент ўтказилган шароит ва ўтказилган 
синовларнинг мазмунини ҳам анализ қилиши керак. Бундан ташқари 
терговчи тергов эксперименти натижаларига баҳо беришда қуйидаги муҳим 
ҳолатларга эътибор бериши керак: 
а) тергов экспериментини ўтказишга зарурат бор ѐки йўқлигини; 
б) уни ўтказиш мақсадини; 
в) амалга оширилган синовларнинг мазмуни қанчалик тўғри 
белгиланганлигини; 
г) синовларнинг қандай шароитда ўтказилганлигини текшириш ҳамда 
натижаларнинг тўғрилигини баҳоланиши лозим; 
Иккинчи 
босқичда 
экспериментларнинг 
синов 
натижалари 
исботланишини талаб қилиши мумкин. Масалан, Эксперимент салбий 
натижалари (бирор жойга суқилиб киришнинг, чопишнинг, югуришнинг ҳеч 
кандай иложи йўклиги текширилаѐтган вокеа хакикатда бўлганлигини 
исботлайди. Аммо бу билан чекланиб колинмайди, ўтказилган синов 
натижаларини исботлаш учун иш юзасидан тўпланган барча материалларни 
бир-бири билан таққослаш, фактик материаллар билан ҳар томонлама 
текшириш керак.