Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

III МАВЗУ. КОРХОНАЛАРДА ПЕРСОНАЛНИ БОШҚАРИШ 
СТРАТЕГИЯСИ
 
1."Персонал" тушунчасининг мазмуни, бошқариш субъектлари ва 
объектлари 
 
Чет эл тажрибасида персонал муаммоларини ҳал қилишга доир иккита 
асосий ёндашув мавжуддир: 
Биринчи ёндашув – "Инсон ресурсларини бошқариш"
мазкур 
муаммони ҳал қилишнинг стратегик жиҳатларини ижтимоий ривожлантириш 
масалаларини қамраб олади, 
"персонални бошқариш"
эса кўпроқ кадрлар 
билан оператив иш олиб боришга тааллуқлидир (3.1-расм).
Иккинчи ёндашув – "Одам ресурсларини бошқариш"
аввало меҳнат 
ва бандлик соҳасидаги муносабатларни давлат йўли билан тартибга солиш 
масалаларига, 
"персонални бошқариш"
эса корхона даражасидаги меҳнат 
муносабатларига қаратилган. 

---

26 
Атамалардаги фарқларга фаолият хусусияти ва йўналишлари сабаб 
бўлиши мумкин.
Масалан, "персонал" атамаси кўпинча унчалик катта бўлмаган фирмалар 
(асосан 100 кишидан камроқ бўлганда) томонидан ишлатилади.
"Инсон ресурслари" атамасидан фойдаланувчилар орасида ходимлари-
нинг сони минг кишидан ортиқ бўлган йирик ташкилотлар устунлик қилади. 
Ўзбекистонда персонални бошқариш 90-йилларнинг бошларидан эъти-
боран шакллана бошлади. Бунга биринчи навбатда маъмурий-буйруқбозлик 
тизимининг инқирозга учраши, бозор муносабатларининг ва тадбиркорлик-
нинг ривожланиши ҳамда асосийси, иқтисодиётнинг ривожланиш марказида 
инсон туришини англаб етиш сабаб бўлди. 
Персонални бошқариш (ПБ) – корхона даражасида ишчи кучи потенци-
алининг нормал ривожланиши, амал қилиши ва ундан самарали фойдаланиш 
юзасидан ўзаро боғланган ташкилий-иқтисодий ва ижтимоий чора-тадбирлар 
тизимидир. Бу фикрни мисол билан тушунтирамиз (3.2-расм). 
ПБ узлуксиз жараён сифатида намоён бўлади, демак корхоналар 
фаолиятида пировард натижалар қўлга киритилганлигини билдиради. 
Ҳозирги шароитда персонал билан ишлашнинг асосий мақсади - юксак 
жавобгарликни хис қиладиган, юқори малакага, корхонани хўжайини деган 
хис-туйғуга эга шахсни таркиб топтиришидир. 

---

27 
ПБ корхоналар махсус функционал хизматлари ва тегишли ишлаб 
чиқариш бўлинмаларининг мунтазам раҳбарларининг ташкилотни стратегик 
ривожлантириш ва корхоналарда банд бўлган ходимлардан янада 
самаралироқ фойдаланиш вазифаларини бажаришга қаратилган хилма-хил 
фаолиятидан иборатдир.