Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

риш даврида турли таъм сезиш ҳолатлари бўлдими? 

---

Гувоҳлар ва жабрланувчилардан ҳодиса содир бўлган жойда вазият 
ўзгардими, ёнғинни ўчириш қандай ўтди – шу каби сўроқларга жавоб 
олишлари керак; қандай далилий ашёлар, айнан қайси жойда топилди; 
жабрланганлар қаердан ва қайси шароитда қутқариб олинди; ўтда қайси 
мол-мулк куйиб кетди; объектдаги дастлабки ёнғин ўчирадиган восита 
қандай ҳолатда эди, ёнғин чиққан жойда четдан шубҳали шахс пайдо бўл-
мадими, ёнғин келиб чиқиш сабаблари ва айбдорлари тўғрисида қандай 
таклифлар айтилмоқда, улар нималарга асосланган ва ҳоказо. 
Ёнғин чиққан объектда хавфсизлик ҳолатини аниқлаш учун ёнғинга 
қарши тартиб қоидалар бузилишга ким ва қандай тарзда йўл қўйди, иси-
тиш тизими, ёритгич, вентиляция, газ ва сув таъминотининг ҳолати, 
ёнғинга қарши воситалар ҳолати қандай эди, объектда портловчи, ёнувчи 
ва ўз-ўзидан аланга оладиган моддалар бор эдими, ёнғиндан олдин порт-
лаш юз бермадими, ёнғин чиқишига сабаб бўладиган бошқа сабаб ва ша-
роитлар йўқмиди? 
Гумон қилинган одамни текширувдан ўтказиш, ҳодиса содир бўлган 
жойни кўздан кечириш жараёнида суриштирув органи ходимлари дастла-
бки тезкор-қидирув тадбирлари ўтказишда ёнғин чиқишига шубҳа қилин-
ган шахсни қўлга олишлари керак. Терговчи уни қўлга олиш асосли экан-
лигини текшириши ва уни айбли ёки айбсизлигини исботловчи далиллар 
йиғишга киришиши зарур.
Тажрибадан маълумки, қасддан ўт қўйганлар кийимида ва танасида 
ёнувчи моддалар изи, ҳиди, куйдирган жойининг ўрни, доғи қолади; 
кийим чўнтагида олов тутатгич воситалари, унинг қисмлари бўлади. Бу-
лар мазкур иш бўйича ашёвий далиллар бўлиши мумкин. 
Гумон қилинган одамнинг кийими, пойабзали, баданини кўздан ке-
чира бориб, қаерда, қандай доғ қолганлигини аниқ қайд этиш, уларнинг 
шакли, ҳажми, ранги, ҳидини белгилаш, қуйдириб олган кийими, со-

---

чи,боши, юзи ва қўлини синчиклаб текшириш зарур. 
Гумон қилинган одам пойабзалига алоҳида аҳамият бериш керак. 
Чунки унда тупроқ зарралари, ўт, кул, барг, шунингдек ёнувчи модда изи 
қолиши мумкин. Бундай пойабзал экспертиза учун юборилиши шарт.