|
2. Бошқа яна бир мисол: Даъвогар А. судда даъво қўзғатиб у асоссиз жиноий жавобгарликка тортилиб судланганлигини, унинг шахсий эгалигида бўлган, иш бўйича далилий ашё деб топилган 23.496 шиша «Виктория» ароқларини вилоят ДСБдан ундириб беришни сўраган.
Вилоят судининг ҳал қилув қарорига асосан даъвогарнинг даъво аризаси қисман қаноатлантирилган, вилоят давлат солиқ бошқармасидан А. фойдасига 7.443 шиша «Виктория» ароқлари учун, бир шишаси 1162 сўм ҳисобидан, жами 8.648.766 сўм ундирилган, даъвонинг қолган қисми рад этилган.
Олий суд фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати қуйидагиларга асосан суднинг ҳал қилув қарорини бекор қилиб, ишни янгидан кўриш учун судга юборган.
Суд ижро иш юритуви ҳужжатлари, жиноят иши материаллари асосида таҳлил қилиб, тергов давомида жами 7.443 шиша «Виктория» ароқлари мусодара қилинган ва даъвогарга ушбу миқдор ҳисобида зарар етказилган деган тўғри хулосага келган.
Бироқ, суд А.га етказилган зарарни қайтаришда Ўзбекистон Республикаси Макроиқтисодиёт ва статистика вазирлиги, статистика Департаменти, вилоят статистика бош бошқармаси томонидан берилган маълумотларга асосланиб, литри 1.162 сўмлик ароқ нархида ҳисоблаб, хатоликка йўл қўйган, ваҳоланки, суд мусодара қилинган мулкни давлат фойдасига ўтказилган суммадан қайтариш масаласини муҳокама қилиши лозим эди.
Суд юқорида кўрсатилган модда талабидан келиб чиқиб, вилоят ИИБ билан бирга молия бошқармасини жавобгар сифатида ишга жалб қилиш ўрнига давлат солиқ бошқармасини асоссиз жавобгар деб топиб, ундан етказилган зарарни ундирган.1
3. Ёки яна бир мисол: Г.С. судга даъво билан мурожаат қилиб, 1989 йилда В.С. билан никоҳ тузиб бирга яшаб келганликларини, никоҳ давомида А.Қодирий кўчасидаги 4-уйни биргаликда қуришганлигини, 1999 йилда никоҳдан ажрашиб ҳозирда икки нафар фарзандлари билан ота-онасининг уйида яшаётганлигини кўрсатиб, мазкур уйни эр-хотиннинг умумий мулки деб топиб, ўзига тегишли улушни ажратиб беришни сўраган. Суд ажрим чиқариб, аризани кўрмасдан қолдирган.
Фуқаролик ишлари бўйича Бухоро вилоят суди раёсати қуйидаги асосларга кўра суд ажримини бекор қилиб, ишни янгидан кўриш учун биринчи инстанция судига юборган.
Суднинг ажримида, низоли уй-жой даъвогарнинг қайнотаси Н.С. номида бўлиб, даъво аризада жавобгар сифатида В.С. кўрсатилганлигини асос қилиб аризани кўрмасдан қолдирган.
Ўзбекистон Республикаси ФПКнинг 42-моддасига мувофиқ, суд арз қилган талаб уни кўриш ҳуқуқига эга бўлмаган шахс томонидан ёки даъвогарнинг аризаси бўйича жавоб бериши лозим бўлмаган шахсга нисбатан тақдим этилганлигини аниқласа, ишга дахлдор даъвогар ёки жавобгар билан алмаштирилишига йўл қўйилиши мумкин.
Агар даъвогар жавобгарнинг бошқа шахс билан алмаштирилишига рози бўлмаса, суд бу шахсни иккинчи жавобгар сифатида ишга жалб этишга ҳақли.
Суд бу ҳолда қонун талабига амал қилиб, ишга дахлдор бўлмаган тарафни алмаштириши ёки даъвогар рози бўлмаганда иккинчи жавобгар сифатида жалб қилиб, ишни мазмунан ҳал қилиши лозим эди1.
4. З. жавобгарлар Қорасув шаҳар давлат нотариал идораси ва М.ларга нисбатан олди-сотди шартномасини ҳақиқий эмас деб топиш ҳақида даъво билан мурожаат қилган.Суд даъвони рад қилган.
Вилоят судининг раёсати З.ни ишга дахлдор бўлмаган даъвогар деб топиб, ҳал қилув қарорини бекор қилиб, иш юритишни тугатган.
Олий суд фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъатининг ажрими билан вилоят суди раёсатининг қарори бекор қилиниб, биринчи инстанция судининг ҳал қилув қарори кучда қолдирилди.
Ўзбекистон Республикаси ФПКнинг 42-моддаси 6-қисмига мувофиқ, агар процессга мустақил талаблар билан арз қилувчи учинчи шахс киришмаса, ишга дахлдор бўлмаган даъвогар эса, арз қилган талабларидан воз кечмаса, иш мазмунан кўрилади.
Низоли шартнома тузилиши оқибатида ҳуқуқи бузилган Ҳ. иш бўйича мустақил даъво билан мурожаат қилмаган, дахлдор даъвогар сифатида ишга жалб қилинганда ишга киришмаган, ишга дахлдор бўлмаган З. эса даъвосидан воз кечмаган.
Биринчи инстания суди қайд қилинган қонунга амал қилиб, ишни мазмунан тўғри ҳал қилган2.
Do'stlaringiz bilan baham: |
