Ўзбекистон републикаси

6.6. Қидиришнинг геофизик усуллар
Геофизикани геологик қидирив ишларини олиб боришда қўллаш катта амалий самара беради, лекин бунда иккита холатни хисобга олишга тўғри келади: а) бурғулаш ва тоғ лаҳимлари ёрдамида олиб бориладиган қидирув ишларига нисбатан арзон бўлишига қарамасдан, катта майдонлар қамраб олинганда бу усулнинг баҳоси етарли даражада кўтарилиб кетади; б) кўпчилик холларда геофизиковий анамалиялар сабабини тушунтиришда ўрганилаётган жойнинг геологик тузилиши ҳақида етарли даражада аниқ тасаввурга эга бўлиш талаб этилади. Шунинг учун геофизик усуллар одатда олдиндан геологик жихатдан ўрганилган районларда қидирув ишларини олиб бориш учун қўлланилади. Бу билан биринчидан, геофизик тадқиқотлар олиб бориладиган майдонларни қисқартиришга ва иккинчидан, геофизик маълумотларни қўллашни осонлаштиришга эришилади.
Геофизик қидирув усулларидан баъзилари шу даражада самарали ва арзонки, уларни катта ва кам ўрганилган худудларда қўллаш мақсадга мувофиқ. Хозирги кунда геофизик усуллардан нефт, темирли маъдан ва бошқа конларни қидиришда кенг фойдаланилмоқда.
6.7. Қидиришнинг сунъий очилмалар усули
Турли хил нураш материаллари билан ёпилиб қолган туб фойдали қазилма конларини хосил қилган жойларни топиш учун улар устини тозалаш, канава ва шурфлар қазиш ишларидан фойдаланилади. Аввал таърифланган усуллар ёрдамида туб жинс очилмалари мавжудлиги аниқланган майдонлардагина сунъий очилмалар ёрдамида қидирув ишлари бошланади. Охирги усул якунловчи усул ҳисобланади ва у табиийки шундай бўлиши керак. Чунки бу усул нисбатан қийин, кўп меҳнат талаб қиладиган ва бошқа усулларга нисбатан қиммат ҳисобланади(баъзи бир геофизик усуллардан ташқари). Сунъий очилмалар усули, кўплаб геофизик усуллар каби барча қидирув майдонларида тенг қўлланилади, энг истиқболли участкаларда эса охирги усул энг оддий ва орзон қидирув усули сифатида ажратилади.
Шуни ҳам унитмаслик лозимки, сунъий очилмалар усули қидириш ва геологик суръатга олиш вақтида (1:200000 ли миқёсдан бошлаб ундан йирик) қўлланиладиган усулларга нисбатан унча кенг қўлланилмаслиги лозим.