Ўзбекистон миллий университети биология факультети


бир чизиқ бўлиб қўшилиб кетса—АГ лар бир-бири билан ўхшаш



Download 0,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/19
Sana24.02.2022
Hajmi0,73 Mb.
#239966
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Bog'liq
ЛАБ МАШҒУЛОТЛАРИ ВИРУСОЛОГИЯ ЎЗБЕКЧА 2019

бир чизиқ бўлиб қўшилиб кетса—АГ лар бир-бири билан ўхшаш 
ҳисобланади: преципитация чизиқлари қўшилса-ю, лекин қўшилган ерида бир-
бирини кесиб ўтиб кетса - АГ лар тўла (бутунлай) ўхшаш эмас дейилади. 
Масалан, бир вируснинг икки штамми помидордаги ТМВ ва тамакидаги ТМВ 
штаммлари кўп ўсимликларда ҳар хил аломатлар ҳосил қилсалар ҳам АГ 
жиҳатидан улар тўла бир-бирлари билан ўхшашдирлар: шу помидордаги ТМВ 
тамакини ТМВ вирусининг Қозок штамми билан қисман ўхшашдир ва хоказо ( —
расм). 
Реакция натижалари махсус кундалик дафтарга белгилаб қўйилгандан сўнг, 
суръатга олиш мумкин, натижаларини узоқs муддатга сақламоқчи бўлинса икки 
хил усул қўлланилади. 
1. Реакция натижаларини тўғридан тўғри суратга олинади. 
2. Шиша пластинка устидаги бизни қизиқтирган реакция натижалари 
охисталик билан ўткир тиғ
ёрдамида кесиб олинади (шартли белги қўйиш 
мақсадга мувофиқ бўлади). 
12- расм. Иккиёклама иммунодиффузия реакцияси. А-КХВ билан унинг A3 
си орасидаги преципитация реакциялари 1,2 чуқурчалар A3 билан, 3,9,12,16,26 


чуқурчалар КХВ билан тўлдирилган Б. Арпанинг чизиқли мозаика вируси билан 
унинг A3 си орасидаги преципитация реакцияси. 1-2 чуқурчалар АЧМВ A3 билан,
3-20 чуқурчалар АЧМВ билан тўлдирилган. 
13 —расм. Иммунодиффузия тажрибаларидаги преципитация чизиқларининг 
(ПЧ) жойлашиш (ҳосил бўлиши) типлари. 
I."Ўхшашлик (бир хиллик, яқинлик реакцияси (реакция идентичности) — 
икки вирус (штамм) A3 билан ҳосил килган ПЧ ларининг қўшилиб кетиши, яъни 
В ва Ж штаммларнинг антигенлари серология томонидан ўхшаш (идентичность). 
II. Антизардоб гетерологик антиген билан реакцияга кирмайди, С антигени 
A3 —0 антизардоби (A3) билан реакцияга кирмайди, ПЧ ҳосил қилмайди, О 
антигени гомологик A3 (Ас —0) билан ПЧ ҳосил қилади. 
III. Қисман ўхшашлик реакцияси (реакция частичной идентичности): ПЧ 
лари қисман кесишади ва шпора ҳосил қилади. Бу типдаги ПЧ шуни кўрсатадики, 
В —A3 даги ҳамма AT ҳам С —антигени билан ПЧ ҳосил қилавермайди; С —
антиген билан боғланмаганлари ПЧ дан диффузия бўлиб ўтиб, В — антигени 
билан реакцияга кириб шпора ҳосил қилади, 
IV. Тўла ўхшамаслик реакцияси (реакция полной неидентичности): икки 
ёқлама шпора ҳосил бўлади. БФВ ва U-2 Ас — В A3 таркибидаги маълум миқдор 
AT билан ПЧ ҳосил қилади ва ҳар бир штамм иккинчи штамм муносабатида 
бўлмайдиган АТ билан ПЧ ҳосил қилади. 
Белгилар ҳар хил бўлиши мумкин. Масалан, тўғри тўрт бурчак қилиб 
реакциялик агар —агар гелининг юкори ўнг бурчагидан 2-3 мм
2
қилиб тиғ
учи 
билан кесиб олиб ташланади, иккинчи юлдузчадаги реакцияни бошқа бурчагида 
шунга ўхшамаган белги қилинади ва кундалик дафтарга белгилаб қўйилади. 
Белгилаш ишлари тугаганидан сўнг 0,85% лик ош тузи эритмасига 2-5 соатта 


солиб қўйилади. Бу вақт ичида реакцияга қатнашмаган A3 оқсиллари, АГ нинг 
таркибидаги оқсил, пигмент, танинсимон моддалари ва хокозолар гелдан ювилиб 
чиқади, акс ҳолда булар ҳам преципитация чизиқлари билан бирга кора амиднинг 
ранги билан бўялади ва реакция натижаларини кузатишни қийинлаштиради. 
Сунгра агар-агар гелини оҳисталик билан буюм ойнасига ўтказилади (буюм
ойналари яхшилаб хром аралашмаси билан ювилиб этанолда ёпик ҳолатда 
сақланади, акс холда унга қуйилган агар-агар кўчиб кетиши мумкин) ва унинг 
устига хроматографияда ишлатиладиган қоғоз ёки фильтр қоғози
бўлакчаси билан
ёпилади ва қуритиш учун 24 соатга қўйилади ёки вентилятор ёрдамида 2- 3
соат давомида қуритилади. Сўнгра оқиб турган сувга тутиб туриб фильтр қоғози
ва унинг майда бўлакларидан тозаланади. Кейинги қилинадиган иш — реакция
натижаларини бўяшдир. Бўёқ сифатида 0,3% ли амидошварц (қора амид) бўёғи
ишлатилади. Бўёқ эритувчиси қилиб метанол, концентрланган сирка кислотаси ва 
сувни 4:4; 1 нисбатда аралаштирилиб 0,3% қора амидни эритилади. Бўялган 
препаратни бўёқни ортиқчасидан ювиш учун юқоридаги эритувчининг ўзи қора 
амидсиз ҳолда ишлатилади. Бўяш 10 минут давом этади, сўнгра бўялган препарат 
ювилишга қўйилади. Вақти-вақти билан ювувчи эритма сутка давомида 3- 4 марта 
алмаштирилиб турилади. Шу усул ёрдамида реакция натижалари яна бир марта 
кузатилади, ҳисобга олинади, суратга олинади ва узоқ муддатга сақланиши 
мумкин. 
Адабиётлар 
1. Зильбер Л.А., Абелев Г.И. Вирусология и иммунология рака М.: 1962. 458 
с. 
2.Остерман Л.А. Исследование биологических макро — молекул 
электрофокусированием, иммуноэлектрофорезом и радиоизотопными методами. 
Изд — во Наука, М, 6 1983, С.124-127. 
3. Бем Э. Иммунодиффузия. Иммунологические методы. Изд- во Медицина 
М.: 1987. С. 73-88. 



Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish