Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги тошкент ахборот технологиялари университети “Маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси «маълумотлар узатиш тизимлари ва тармоқлари»

Олтинчи поғона-тақдимот поғонаси
, еттинчи поғонадан келган 
маълумотлар мазкур тармоқда хар қандай маълумот тақдим этиладиган 
кўринишга айлантирилади. Бу орқали тармоқ охирги тизимлари сифатида 
компьютернинг хар хил турларини қўллашни чекламайди. Бу ерда 
маълумотларни сиқиш, уларни шифрлаш амалга оширилади.

---

17 
Бешинчи поғона-сеанс поғона
, фойдаланувчиларни узоқлашган 
жараёнлари ўртасида алоқа сеансини очиш учун мўлжалланган. У шартли 
адресларни, яъни ахборотни киритиш/чиқариш нуқталари рақами, ёки охирги 
тизимларни ўзаро боғланган портларини аниқлаш билан шуғулланади. 
2.3 - расм. Очиқ тизимлар ўзаро боғланиш эталон модели. 
Портларни банд қилиш пайтидан бошлаб маълумотларга кириш ва 
чиқиш портлари рақамлари берилади. 
Тўртинчи поғона транспорт поғонаси
. Унинг протоколи транспорт 
протоколи деб номланади. У юборувчидан қабул қилувчига маълумотлар 
траспортировкасини таъминлаб беради ва тармоқ бўйича маълумотнинг 
транспортировка услубини аниқлаб беради. Юқори поғонадан келадиган 
маълумотни тақсимлаб манзил ва хизмат ахборотли сарлавха бериш ва пакет 
кўринишида тармоққа узатиш мазкур поғона учун хосдир. Бу поғонада 
охиирги фойдаланувчига пакетларнинг тўғри бориш тартибини назорат 
қилинади. 
Учинчи поғонада
бажариладиган тармоқ протоколи маълумот 
пакетлари маршрутини танлашни таъминлаб беради. 
Иккинчи поғона-канал поғона
, тармоқ поғонасида танланган 
маршрутда қўшни пунктлар билан физикавий уланиш сўровини таъминлаб 
беради ва пакетларни узатишдаги зарур кетма-кетликни ташкил қилади. 
Бунда, улар гурухга бирлашиши мумкин ва кадр деб номланувчи тузилмани 
ташкил қилишади. Кадр хатто ўз ичига битта пакетни киритса ҳам махсус 
сарлавха ва чегараловчи рамкалар билан таъминланади. Шу ердаёқ тугунда 
пакетларни тўғри қабул қилинганлиги назорат қилинади ва хато топилганда 
пакетни қайта узатишга сўровнома жўнатилади.