Ózbekistan respublikasi awil xojaliği ministrligi b. Yo. Toxtaev, E. T. Ахmеdоv, V. T. Qaysarov DÁrilik ósimlikler introdukciyasi

Qadaǵalaw sorawları

1. Introduktsiya sózinin’ mánisi?

2. Reintroduktsiya sózinin’ mánisi?
3. Maqsetli introduktsiya?
4. Tasodufiy introduktsiya?
5. Introduktsiya tiykarları?
6. Reintroduktsiya tiykarları?


5-BAP


INTRODUKCIYA OBEKTLERI VA USLUBLARI


Introduktsiya obekti. Introdkutsiyanin’ obekti degen mánis keń qamtılǵan bolıp, bunda introduktsiya (yaǵnıy, Ózbekstandı túrli region ıqlım hám topıraq sharayatları) sharayatınıń iqlim hám topıraq sharayatları hám usınıń menen birge saylanǵan ósimlik túrleri tusiniledi.
Mısalı, Ózbekstannıń Qubla, Arqa batıs hám arqa bólimlerinde jaylasqan wálayatlarda introduktsion tájiriybeler alıp barıladı. Banda sol orınnıń ıqlım hám topıraq sharayatları tiykarǵı limit faktor bolıp esaplanadı. Mısalı, Sirdarya, Buxara, Xorezm hám t.b. wálayat shor jerlerge dárilik ósimlikler introduktsiya etilse, ol jag’dayda álbette Topıraqtıń shorlanıw dárejelerine ayriqsha itibar beriledi hám hár tárepleme jaritiladi. Shunki, limit belgileytuǵın faktor tiykarınan topıraqtıń shorlanıw dárejesi bolıp esaplanadi. Mısalı, kebir jerlerda

Topiraq shorlaniwinin’ klassifikaciyasi

Shorlaniw da’rejesi	Shorlaniw balli	1m topiraq qatlamindag’I duzdin’ qurami %
		Tig’iz qaldiq	Cl	SO4^-2
Ku’shsiz shorlang’an	I	0,4-0,8	0,001-0,4	0,15-0,30
Shorlang’an	II	0,8-1,2	0,004-0,10	0,30-0,45
Ortasha shorlang’an	III	1,2-1,6	0,10-0,20	0,45-0,60
Ku’shli shorlang’an	IV	1,6-2,0	0,20-0,30	0,60-0,80
Ju’da’ ku’shli shorlang’an	V	2,0 den artiq	0,30dan artiq	0,80 nen artiq

Tig’izqaldiqtopiraqtaushiraytug’inha’mmeduzlareritpesinin’ shókpesiesaplanadi.
Egerde, shorlanbag’ansazjerlerbolsaoljag’daydatopıraqtıń basqamexanikstrukturasınaitibarberiledihámjoqarıdakelgenisıyaqlı ayriqshabelgilenedi.
Bunnantısqarı, introduktsionilimiyjumıslardatańlapalınǵanperspektivalı dárilik ósimlikintroduktsionobektbolıpxızmetetedi. Bundabolsatiykarǵı itibartan’lanǵanobektlerdiqaysı floristikoazislergetiyisliligi, taksonomikbirliklerihámbioekologiyaliqqásiyetlerinetiykarǵı itibarberiledi.