‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

377

---

faoliyatini  yaxshilaydi,  kuch,  qayishqoqlik  va  chaqqonlikni 

rivojlantiradi, harakat uyg‘unligini takomillashtiradi.

Korxonadagi gimnastikaning vazifasi va vositalari

Ishlab  chiqarish  gimnastikasi  bevosita  sexda,  bo‘limlarda, 

laboratoriya  va  boshqa  joylarda  smena  oldidan  yoki  ish  kuni 

davomida maxsus tanaffuslarda o ‘tkaziladi. Uni o‘tkazish jarayonida 

quyidagi vazifalar hal qilinadi:

-  

kishining 

ishlab 

chiqarish 

faoliyatiga 

kirishishiga 

ko‘maklashadi;

-organizmning  bir  maromdagi  ish  qobiliyati  oshiriladi  va 

mehnat jarayonidagi  dam olish imkoniyati yaratiladi;

-mehnatkashlarning  so g iig ‘i  va  ulaming  jismoniy  rivojlanishi 

yaxshilanadi;

-jamoaviylik, uyushqoqlik va intizomlilik sifatlarini tarbiyalashga 

yordam beradi.

Mehnatkashlami  sogiomlashtirish  tadbirlari  va  o ‘zlariga  mos 

majmuada  turli  muskul  gumhlari  mashqlami  navbatma-navbat 

almashtirib borishi kerak.

Qoilanilgan umumlashtiruvchi mashqlami ulaming xarakteri va 

asosiy ta’sir qilish jihatlariga qarab besh gumhgab boiinadi:

a) bajarganda eng ko‘p muskul gumhlari qatnashadigan, umumiy 

ta’sir ko‘rsatuvchi mashqlar (yurish, yugurish, sakrash va boshqalar)

ga;

b)  gavda bir xil holatda uzoq  saqlanganda kam harakatli  o ‘tiroq 

ishlarda cho‘zilish,  kerishish va chuqur nafas olishga tabiiy  ehtiyoj 

sezilgandagi cho‘zilish mashqlariga;

d)  gavdaning yirik muskul gumhlarini rivojlantimvchi mashqlar 

(egilishlar, burilishlar va aylanma harakatlar)ga;

e)  gavda  harakatlari  qo‘l  va  oyoq  harakatlari  o ‘tirib  turishlar, 

burilishlar  va  hokazolar  bilan  uyg‘unlikda  bajariladigan  aralash 

mashqlarga;

f)  harakatlami  boshqarishni  yaxshilashga  ko‘maklashadigan 

mashqlarga (kossimetrlik harakatining yigindisi).

Keyingi  paytlarda  olib  borilayotgan  ilmiy  tadqiqotlar  asosida

378

---

ginmastikani  turli  kasb  vakillarini  mehnat  rejimiga  kiritish,  uning 

mazmuni va harakat faoliyatining xususiyatlarini turli xilligidir.