‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

55-m ashq.
Hikmatlami o ‘qing va yozib oling. Birikmalarga ajrating.
Tobe so‘z hokim so‘zga qanday birikkanini izohlang.
H IK M A T - AQL C H IR O G ‘1
Sabr suhbati zeriktirarli o ‘rtoqdir, ammo maqsadga olib boradi. U 
sekin yuradigan ulovdir, biroq manzilga eltadi. Sabr achitib gapiradigan 
nasihatgo‘y, kishi tabiati undan ozor chekadi, lekin unga amal qilgan 
oxirda so‘zsiz murodiga yetadi. U bamisoli tabib, badxo'r dori, bemor 
undan azob tortadi, am m o so‘ngida sog‘likka erishadi.
Ishqqa mubtalo oshiqlar sabr so‘zini eshitganda cho‘chiydilar, biroq 
uning sharofati bilan yor vasliga yetishadilar. H ajr azobidagi kishilar sabr 
so‘zini eslashni ham istamaydilar, ammo oxirida sabr tufayli diydor ko‘ri- 
shadilar.
( «Hikmatlar xazinasi»dari)
9-DARS.
GAP BO ‘LAKLARI
Darsning maqsadi: 
talabalarga gapning sintaktik tuzilishi haqida ilmiy
bilim berish, ularda gap b o ‘laklaridan t o ‘g ‘rifoydalan a olish k o ‘nikmasini
shakllantirish.
R E J A:
1. Gapni bo‘laklarga ajratish.
2. Bosh b o iak , ikkinchi va uchinchi darajali bo'Laklar haqida.
/
1-topshiriq.
Quyidagi gapda ishtirok etgan so‘z!arning o ‘zaro
*
bog‘lanishini aniqlang:
B og‘da gullar ochilgan.
2-topshiriq.
Quyida berilgan gapda ishtirok etgan so'z birikmalarini 
alohida-alohida yozing. Tobe bo‘lakning hokim bo‘lakka nisbatan 
qanday so‘roqqa javob bo‘layotganini va bog‘lovchi vositani aniqlang:
Vatanimizni jon-dilim izdan sevamiz-
Gap tarkibidagi o ‘zaro tobe bog'Ianishda bo‘Igan so'zlardan bittasi 
tobe bo‘lak, ikkinchisi hokim bo'lak vazifasini bajaradi. Tobe bo‘lak hokim 
bo‘lakka bog‘lanib, hokim bo‘lak talab etgan sintaktik vazifada keladi. Ana 
shu vazifa gap bo‘lagi nom i bilan yuritiladi.