‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

57-mashq. Quyidagi so‘zlarni fonetik tahlil qilib, jadvalni to‘ldiring.
So'zlar
Tovush
Harf
U ndosh tovushlar
U n li-
Bo‘g‘in
Urg'uli
soni
soni
jarangli
jarangsiz
lar
soni
bo'g'in
m a’rifat
saodat
bilim don
bormoqda
muqaddas
58-mashq. B—p, d—t jarangli, jarangsiz undosh juftlarining so‘z
boshi va oxirida o'qilishiga e’tibor berib so‘zlarni o‘qing. So‘z ma’nolari-
ning yozuv hamda talaffuzdagi farqini tushuntiring. Ajratilgan so‘z juft­
larining ma’nodoshini toping.
Bir—pir, bol—pol, bayt —payt, band
— 
pand, bob — bop, yod — yot,
sud
— 
sut, dor — tor, dori — tori, dog‘ — tog‘, dil
— 
til.
59-mashq. Iqbol Mirzoning «Ona tuproq» she’rini ifodali o ‘qing,
tagiga chizilgan unli va undosh tovushlarni tahlil qiling.
Avliyolar, daholarning beshigisan,
Naqshbandlar topgan jannat eshigisan,
Tiriklikning navosi ham qo'shig'isan,
Sen azizsan, muqaddassan, ey sajdagoh,
O 'zbekiston. ota makon, ona tuproq!
Asl farzand merosiga posbon bo'lg'ay,
Ozod elning orzulari osrncm bo'lg'ay, 
Bobolarim ismin aytsam doston bo'lg'ay,
Sen azizsan, muqaddassan, ey sajdagoh, 
O'zbekiston, ota makon, ona tuproq!
60-mashq. Uyga vazifa. «Vatan ostonadan boshlanadi», «Ona — ulug‘
zot» mavzularining biri bo‘yicha ijodiy insho yozing.
Savollar
•
1. Tovush deb nimaga aytiladi?
2. Fonem a nima?
3. Tovushlar ketma-ketligi deganda nimani tushunasiz?
45

---