‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

I K = ocIE - (1 - a a , ) - I0K(e * -1) •
UE ulangan sxema uchun kirish xarakteristikalarni ifodalovchi
munosabatlar (4.12) da UBK = U BF —UKE deb olinadi. Sxemada
ulangan BT ning chiqish xarakteristikalarini ifodalovchi munosabatlar
(4.11) va (4.12) da UBK = UBE~ UKE\a UBE o‘zgaruvchini almashtirish
orqali topiladi. /i)>> /0/,bo‘lganda u quyidagi ko‘rinishga keladi:
1 - ? e ^
P,
bu yerda Д = ------— .
1 - a ,
Shunday qilib, modelning to‘rtta parametri bor: I 0E,I 0K,cc va
a r a va « ;parametrlar emitter va kollektor toklarini mos ravishda
aktiv va invers rejimlarda o‘lchash va quyidagi formulalar bo‘yicha
hisoblashlar orqali topiladi:
1
1
.... iwww.ziyouz.com
kutubxonasi
(4.13)
Ushbu formulalarda I0K tok normal aktiv rejimda, em itter zanjiri
uzilgan holda (IE=0), KO‘ning teskari tokini, J0Eesa — aktiv rejimda,
kollektor zanjiri uzilgan holda (IK- 0), EO‘ning teskari tokini tashkil
etadi.
Parametr l0E EO‘ VAXning teskari shoxobchasi orqali o‘lchanilmaydi.
Shuning uchun l0E ni aniqlashda UKB= const bo‘lgandagi IK—f (UEB)
bog‘liqlik 4.8 —rasmda ko'rsatilgandek, yarim logarifmik masshtabda
quriladi. Tok l0E UEB= 0 bo‘lganda IK tokining qiymatiga teng bo‘ladi.
Invers rejimda xuddi shunga o‘xshab IE—f (UKB) o‘lchashlami bajarib
va grafik qurib UK = 0 bo‘lganda I0K ni aniqlash mumkin.
Eng sodda Ebers-Moll modelida I0E, I0K, a va a ,lar o‘zgarmas,
ya’ni elektrodlardagi tok va kuchlanishlarga bog4liq emas deb hisoblanadi.
Modelning aniqligini oshirish uchun unga emitter, baza va kollektor
sohalarining hajmiy qarshiligi qo‘shi!ib, Erli effekti inobatga olinadi. Bu
esa, o‘z navbatida, model parametrlari sonining oshishiga, tranzistor
modelining murakkablashuviga olib keladi. Bundan tashqari, ushbu model
tranzistorning statik xarakteristikalarini aniqlaydi va unga yuqori chastotali
signallar ta’sir etgandagi inersiya xususiyatlarini aks ettirmaydi.
10~5
1(T15