‘zbek ist n respublikasi

Tijorat krediti. Tijorat krediti —bu faoliyat ko‘rsatuvchilar tomoni- dan bir-birlariga o ‘zaro to‘lovni kechiktirish sharti bilan tovar shaklida beriladigan kreditdir.

Tijorat kreditini obyekti — tovar kapitali hisoblanadi.

Tijorat kreditida kreditor va qarzdorlar bo‘lib faoliyat ko'rsatuv- chilar (ishlab chiqaruvchilar) hisoblanadi.

Tijorat kreditining cheklanishlari mavjud b o i ib ular:

• 
  faoliyat ko‘rsatuvchilarning zaxira kapitallari hajmi bilan cheklanganligi, ya’ni unga hozirgi davrda oborot (muomala) uchun zarur bo‘lmagan kapital bilan cheklanganligi;
  
• 
  yo'nalishiga ko‘ra, uni ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqa­ ruvchi tarmoqlar ishlab chiqarish vositalarini iste’mol qiluvchilarga berishi mumkin, ammo teskarisi bo‘lishi mumkin emas.
  

Tijorat kreditidan farqli o 'laroq bank krediti nafaqat tovarlar muomalasiga xizmat ko‘rsatadi, balki yanada kengroq m uhitda faoliyat ko'rsatadi.

Bank krediti — pul egalari, banklar va boshqa kredit institutlari tomonida ishlab chiqaruvchilarga hamda boshqa qarz oluvchilarga pul shaklida beriladigan ssudalardir.

Bank kreditining obyekti — pul kapitalidir.

Bank kreditida ishlab chiqaruvchi shaxslar (faoliyat ko'rsatuvchilar) faqat qarz oluvchi sifatida ishtirok etadilar, kreditorlar b o ‘lib esa ssuda kapitali egalari hisoblanadi.

Bank krediti jamiyat barcha sinflarini pul daromadlari va jam g‘ar- malarini kapitalga aylantirib, kapitalni jam g‘arilishiga sababchi bo'ladi. Tijorat krediti veksel bilan hujjatlashtiriladi. Tijorat kreditining foizi, tovarlar pog‘onasiga va veksel summasiga qo ‘shiladi va u bank

0. 
   ^{—O.Yu. Rashidov va bosh.} 65
   

krediti foizidan past bo‘ladi. Bank kredit foizining maqsadi ssudalar hisobiga daromad (foyda) olishdir.

Tijorat krediti va bank kreditining ba’zi bir umumlashtirilgan tomonlarini o ‘zida aks ettiruvchi kredit bu iste’mol kreditidir.