ZattíŃ DÚzilisi haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar mexanikalíq qubíLÍslar haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar denelerdiń teńsalmaqlíLÍǴÍ

55-TEMA
LABORATORIYA JUMÍSÍ. TEGIS AYNA JÁRDEMINDE 
JAQTÍLÍQTÍŃ SHAǴÍLÍSÍWÍN ÚYRENIW
119-súwret.
Kerekli ásbaplar: 
1) tegis ayna ornatılǵan optikalıq 
disk; 2) nurlı kórsetkish yaki 3-6 volt kernewge 
mólsherlengen 
qızdırıw 
elektr 
lampochkası; 
3) 
ólshemleri 160x200 mm bolǵan qalıń aq qaǵaz.
Jumıstı orınlaw.
1. 119-súwrette kórsetilgen qurılma jıynaladı. 
Optikalıq disk ortasına tegis ayna ornatıladı.
2. 
Nurlı 
kórsetkishti 
(yaki 
qızdırıw 
elektr 
lampochkasın) optikalıq disk shetine bekkemlep, onnan 
aynaǵa jaqtılıq túsiriledi.
3. Túsiw múyeshin ózgertip, olarǵa sáykes kelgen shaǵılısıw 
múyeshleri anıqlanadı. Nátiyjeler klass taxtasına jazıp barıladı.
4. Túsiw múyeshi hám shaǵılısıw múyeshi teń ekenligi tekseriledi.
5. Qalıń aq qaǵaz qaytatuǵın nur táreptegi diskke jabısatuǵın etip 
qoyıladı. Sonda qaǵaz betinde qaytatuǵın nur kórinip turadı. Qaǵaz 

---

150
biraz burılsa, qaytqan nurdıń baslanıwı kórinedi. Bul qubılıstan 
juwmaq shıǵarıladı.
6. Tájiriybe nurlı kórsetkishti optikalıq disktiń sol tárepine 
ornalastırıp tákirarlanadı.
1. Túsiw múyeshi hám shaǵılısıw múyeshi óz ara qanday qatnasta 
boladı?
2. Shaǵılısqan nur túsken nurǵa salıstırǵanda qalay jaylasadı? 
Bir tegislikte me yaki hár túrli tegislikte me?
3. Túsiw múyeshi
siwsss
 0
°
 ga teń bolsa, shaǵılısıw múyeshi neshege teń 
boladı?
56-TEMA
LABORATORIYA JUMÍSÍ. SHIYSHE
PRIZMA JÁRDEMINDE JAQTÍLÍQTÍŃ SPEKTRGE
AJÍRALÍWÍN ÚYRENIW
Kerekli ásbaplar: 
Proekciyalıq apparat (ishinde qızdırıw elektr 
lampası hám nurlardı toplap beretuǵın optikalıq sisteması bolǵan 
qurılma); hár túrli shiysheden islengen prizmalar; kóshpeli ekran.