Zarralar fizikasi


bet60/233
Sana30.01.2022
Hajmi
#419300
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   233
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi. Муминов

86


Z0-3 
Z0-2 
Z0- 1 
Z0 
Z0-H 
Z0+ 2
3.6-rasm.
(3.6.2) 
ifodada 5 va 6 hadlar (kulon va simmetriklik energiyalariga mos 
kcluvchi) Z ga bogMiq:
2A-i,3+
z
Y_ = 0 ;
rz
yZ2A~113 + g -

1
^ Z—4— m yZ2A 'U3
+
£4 - 4Z £ 
+

Z 2g =
 
0 .
A
hosila olsak:
2yZA~U3 - 4 £ + S£Z—
 = 0 .
A
ga ko‘paytirsak:
2yZAm - 4<^A
 + 8 £ Z = 0 ;
Z ( 4 £ + yA2,3) = 2£A;

£4 
A
Z =
4£ + /А2'3 
2 + Z - A 2'3 ■
(3.6.3)
2#
87


у = 0,710 MeV, 
£,
= 23,7 MeV qiymatlami e’tiborga olsak (3.6.3) 
ifoda
z __ 

A
(3.6.4)
2-23,7
(3.6.4) 
ifoda (3-turg‘unlik shartini ifodalaydi. Z = 
muvozanat zatyad 
deb ataladi. 
A
sonli izobarlarda zaryadi Z > ZM bo‘ Isa bu yadrolarda protonlar 
ortiq bo‘lib, neytron noyob yadrolar hisoblanadi. Bu yadrolar p —>n+P+,
p ' yoki ek y o ‘li bilan zaryadini jr
kamaytirib muvozanatga intilsa, Z <
ZM yadrolarda esa neytronlar soni 
so
ortiqcha boM ib,protonlar noyob
bo‘ladi, bu soha yadrolar n —>p+B“,
40
P "-yem irilish bilan zaryadlarini 
oshirib m uvozanat holatga kela
boshlaydi (3.7-rasm). 
0A 
0J 
шв
3.7-rasm.
Beta-yemiriluvchi yadrolarning toq-juft boMga ko‘ra, parabola chizig'i 
bir-birlariga nisbatan siljigan bo‘ladi. Juft-juft yadrolarda bogManish 
energiyasi katta bo‘lgani uchun parabola chizig‘i eng pastga siljigan bo‘ladi. 
Beta turg‘un holatdan uzoqlashib ketishsa ZM> Z b-yemiriluvchi neytron
ortiq yadrolar neytron yemirilishi, ZM < Z proton ortiq p 4, ek-yemiriluvchi
yadrolar proton yemirilishi mumkin.
3.7-§. Beta-spektr va neytrino
Beta-yemirilishda alfa-yemirilishdagi kabi beta-zarralar spektri diskret 
va monoenergetik bo‘lishi kerak edi. Lekin beta-radioaktiv yemirilishlarda 
hosil bo‘lgan beta-zarralar spektri uzluksiz ekani kuzatiladi (3.7-rasm). Beta-
88


znrralaming maksimal kinetik energiyasi ( E L beta-yemirilish energiyasiga 
yaqin bo‘ladi:
( r j
*
Е й .

e
/max 
® 
p
Beta-yemirilishda chiquvehi p -zarralar energiyasi uzluksiz bo*Kb,
energiyasi n#dpii E ^ gaehadir. Dastlabki va mahsul yadrolarningenergiya 
holatlari diskret bo‘lib, bu holatlar orasida vujudga keluvchi b-zarralar 
energiyalari uzluksiz bo‘lishligi bu jarayonda energiya saqlartfnasligini
ko‘rsatadi. p -yemirilishda spektming uzluksizligini tushuntirish ufchun tuflicha
taxminlar qilindi. Masalan: 1 j p -yemirilishda yadroning uyg‘ongan holatlarida
yemiriladi, uygongan holatdan gamma-kvantlar chiqarish bilan asosiy holatga 
o‘tadi deb qaraladi. Bu to‘g‘ri emas, ko‘pgina yadrolardan gamma-kvant
umuman nurlanmaydi. 2) Bddnchisi, p -yemirilishda Yiyudgakelganzan^ar 
energiyasining bir qismi atomda yutiladi deb qaKiM i Bu ЩгКМй aniq 
kalometrik o‘lchashlar tasdiqlamaydi, spinini ham tushuntirib bo‘lmaydi:

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish