Zamonaviy qurilish materiallari va konstruksiyalari

Gazabetonni boshqa materiallar bilan solishtirish. 
Gazabetonni boshqa materiallar bilan solishtirishda quyidagilarni 
inobatga olish lozim: 
1. U ekologik toza, «nafas oluvchi», yonmaydigan; 
2. Statsionar sharoitda xamda qurilish maydonida oson ishlab 
chiqariladi; 
3. Har qanday regionlardagi bor xom ashyo komponetlaridan ishlab 
chiqariladi; 

---

51 
4. Mahsulotning tannarxi uncha baland emas. 
 
Gazabetonning tuzilishi 
Gazabeton buzilganda bir xil massadagi mayda-mayda sharsimon, 
g‘ovaksimon, yoriqlarsiz va bir joyga to‘plangan sementsiz bo‘lishi 
kerak. 
Issiqlik o‘tkazishni kamaytirish uchun g‘ovaklarning kattaligini, 
xajmini kamaytirish lozim. Qanchalik bo‘shliklardagi g‘ovaklar xajmi 
kamaysa, lekin soni ko‘paysa issiqlikni o‘tkazish kamayadi. Agar shu 
g‘ovaklar bir biriga bog‘liqligi, zichligi bo‘lsa suv shimishi kamayadi. 
26-rasm. 
Gazabetonning tuzilishi 

Gazabetonning tashqi ko‘rinishi 
Gazabetondan tayyorlangan buyumlar to‘g‘ri shaklga ega bo‘lishi 
kerak, yoriqlarsiz, burchaklari buzilmagan, usti xam tekis bo‘lishi kerak. 
Ko‘pikbeton buyumda yoki monolit quyilganda yoriqlarsiz bo‘lishi 
kerak. 
27-rasm. Gazabetonning tashqi ko‘rinishi 
 
Gazabetonning hajmiy og‘irligi 
Xajmining og‘irligi A marka uchun 400 kg/m
2
dan yuqori emas, B 
markasi uchun 400 dan 800 kg/ m
2
gacha bo‘lishi kerak. 

---

52 
Hajmiy og‘irlik materialning g‘ovakligini aniqlash uchun sodda 
o‘lchagich hisoblanadi. 
Gazabetonning og‘irligi uning namligi yoki quruqligiga bog‘liqdir.
Gazabetonni sovuqqa chidamliligi 
Suvga to‘yingan gazabeton 15 siklga bardosh berishi kerak. 
Muzlatgichlar yoki sovuq xonalar uchun mo‘ljallangan ko‘pikbeton 
sovuqdan qo‘rqmasligi kerak. 
SHundan kelib chiqqan xolda ko‘rinib turibdiki, A va B markalar 
ajralib turadi. A markali beton kam xajimli, g‘ovakliroq bo‘lib shu tomon 
issiqlikni kam o‘tqazuvchan lekin namlikni ko‘proq tortadi. Bu 
g‘ovaklarning ko‘pligi bilan izoxlanadi va devorlarning yupqaligi bilan 
xam ajralib turadi. 
G‘ovaksimon 
betonning 
asosiy 
xususiyati 
issiqlikni 
o‘tkazmasligidir, buyum ichidagi g‘ovakchalar xavo bilan to‘lgan 
bo‘ladi, bu esa eng yaxshi izolyatsiyadir. 
Gazabetonlardan bo‘lgan devorlar qalinligi yarim metrni tashkil 
qiladi, shuning uchun kichik uy uchun bu juda ko‘pdir. G‘ovaksimon 
beton –serg‘ovak material, shunday ekan u kichik zichlikka egadir. Devor 
qalinligini kamaytirish maqsadida uning zichligi oshirilsa, u holda bu 
buyum o‘z xususiyatlarini yo‘qotadi, bular issiqlik ushlab turish xamda 
“nafas olish” xususiyatlaridir. O‘z imkoniyatlaridan chiqqan xolatda 
uyini g‘ovaksimon betondan qurgan odamlar juda katta bo‘lgan 
katedjlarni yil bo‘yi yashash uchun quradilar.