Zamonaviy axborot texnologiyalaridan

www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022 
Sahifa: 33 
Sayyid Barakaning ishtirokida oʻtkazilgan qurultoyda anʼanaga koʻra chingiziylardan 
Suyurgʻatmishxon mamlakat hukmdori deb eʼlon qilingan boʻlsada, amalda markaziy 
hokimiyatni Amir Temur oʻzi boshqardi, viloyatlardagi hokimiyatni oʻgʻillari, 
nabiralari va yaqin amirlari orqali idora qildi. Samarqand Amir Temur davlatining 
poytaxtiga aylantirilib, oʻsha yilning yozida shahar devori va qalʼasi tiklandi, saroy 
va qasrlar bino qilindi. 
2. Davlat tizimi va o’ziga xosligi 
Amir Temur o'z davlatini barpo qilishda o'tmishda mavjud siyosiy boshqaruv 
tajribalaridan keng foydalandi. Mazkur davlat o'z tarkibiy tuzilishiga ko'ra ko'pincha 
harbiy-siyosiy tartiblarga asoslangan edi. Qudratli hukmdor tarix faniga ixlos 
qo'yganidan bo'lsa kerak, qadimgi va O'rta asr Sharq mamlakatlaridagi turli davlatlar 
va ularning siyosiy hamda ma'muriy idora usuli, boshqaruv tizimlari haqida keng 
tasavvurga ega edi. Biroq, uning davlat boshqaruv tizimi qo'l ostidagi butun hududda 
yagona markazlashgan siyosiy tartib asosiga qurilgan bo'lib, bu sohadagi tajribalar 
O'rta asrlardagi O'rta Osiyo davlatlarida keng qo'llanilgan idora usullari tajribasi bilan 
boyitilgan edi. Amir Temuriiing Nizomulmulk tomonidan yaratilgan «Siyosatnoma» 
asaridan davlat ishlarida keng qo'llanma sifatida foydalanishi, «Temur tuzuklari»da 
«Siyosatnoma»dan fikrlar keltirishi bunga yorqin misoldir. 
Amir Temur o'ziga qadar mavjud bo'lgan davlatchilikning sakkizta asosiga amal 
qildi: 
- davlat siyosiy jihatdan mustaqil bo'lishi; 
- davlat va jamiyatning siyosiy yaxlitligi buzilmasligi; 
- davlat va jamiyat muayyan qonunlar, tartiblar, mafkura asosida boshqarilmog'i; 
- boshqaruv tizimini muvofiqlashtirib turuvchi qoidalar shakl-langan bo'lishi; 
- jamiyatdagi ijtimoiy-iqgisodiy munosabatlar ahvoli davlat e'tiborida bo'lishi; 

---