Zamonaviy axborot texnologiyalaridan

www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022 
Sahifa: 34 
- fan va madaniyat ravnaqi to'g'risida doimiy qayg'urish; 
- har bir davr shart-sharoiti, tartiblariga ko'ra davlat jamiyat ichki taraqqiyoti 
masalalarini tashqi dunyodagi mavjud omillardan foydalangan holda olib borishi; 
- davlat tepasidagi kuchlar o'tmish, zamona va kelajakni teran tafakkur, mustahkam 
iymon, g'oyat yuksak ma'naviyat va millatparvarlik ila anglamog'i. 
Amir Temur davlatchilikning bu asoslariga to'qqizinchisini, jamiyat rivoji va barcha 
ijtimoiy tabaqalar, manfaatlarini ta'minlashni qo'shdi. 
Temur muhim davlat ishlarini jamiyatning yuqori qatlami vakillaridan iborat majlis 
(kengash)da ko'rib hal qilgan. Majlisda kimlar ishtirok etishi va ularning taxtga 
nisbatan joylashish tartibi Temur tuzuklarining «Saltanat saroyida o'tirish va o'rin 
olish tuzugi» degan bobida batafsil ko'rsatib berilgan. Unda aytilishicha, sayyidlar, 
qozilar, ulamo, fuzalo, shayxlar, ulug'lar va ashrof (sharaf va e'tiqodli kishilar), oliy 
tabaqaga mansub kishilar taxtning o'ng tomonida, amir ul-umaro, beklarbegi, amirlar, 
no'yonlar, ulus, tumanlar va qo'shinlarning sardorlari va amirlari, mingboshilar, 
yuzboshilar, o'nboshilar chap tomonda o'tirishlari lozim bo'lgan. Devonbegi 
va vazirlar taxtning qarshisida, turli mamlakatlar, el-uluslarning kalontarlari (shahar 
boshliqlari) va kadxudolari (qishloq, jamoa oqsoqollari) vazirlar orqasida, bahodirlar, 
o'g'lonlar taxtning orqasidan o'ng tomonda, qorovulbegilar (qo'shinning oldida 
boruvchi xabarchi qism boshliqlari) esa taxtning orqasidan chap tomonda o'tirishlari 
kerak edi. Xirovul (qo'shinning ilg'or qismi ketidan boruvchi bo'linma) amir taxti 
ro'parasidan o'rin olgan, ichki (kichik lavozimdagi saroy xizmatchisi), xususiy 
yasovul esa katta chodir eshigi oldida, dodxohlar (arz-dod bilan kelganlarning 
arizasini qabul qilib olib, podshoga yetkazuvchi mansabdorlar) o'ng va chap tomonda 
tik turganlar. Qolgan sipohiylar va xizmatkorlar o'z martabalariga qarab saf tortib tik 
turganlar. Majlis tantanali, bayramona o'tgan. Podsho yig'ilganlarga shohona ziyofat 
bergan. Biroq majlis maslahatchi organ bo'lgan. Majlisda hal qiluvchi ovoz amir-
podshoning o'ziga tegishli bo'lgan. 

---