Z ibodullayev

Amnestik afaziya. Amnestik afaziyada nutqning nominativ funk- 
siyasi  buziladi.  Biror  narsaning  nomini  aytish  uchun  bem or  bir 
nechta so'zlam i aytib tashlaydi.  Masalan, bemorga olmani ko‘rsatib: 
«Bu  nima»,  deb  so‘ralsa:  U   «Haligi,  bu  behi,  ey,  nok  emas,  bu, 
bilasizmi,  yeganda juda  mazali,  nimaydi,  ham m a joyda  o ‘sadigan, 
haligi,  hozir  bilam an,  ey,  jin   ursin,  ayta  olm ayapman»  degan 
noaniq jum lalarni  aytib  yuboradi.
Amnestik afaziyaning mexanizm larini tushuntirib berishga ko‘p 
urinishlar boMgan.  KJassik tadqiqotchilaming fikrlarini keltirib o‘tamiz. 
K. Vemike va A.  Lixtgeym amnestik afaziyani «so'zlarning m otor va 
sensor obrazlari»  orasidagi bogManishlaming buzilishi  deb  bilsa,  K. 
Kleyst va S.  Xenshen so'zlar xotirasi markazining parchalanishi bilan 
bogMashgan.  K.  G oldshteyn amnestik afaziyada narsalaming nom ini 
unutishni abstrakt fikrlashning buzilishi bilan bogMagan. L.S. Vigotskiy
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

esa  afaziyaning  bu  turida,  aksincha,  abstrakt  fikrlashdan  aniq  fikr- 
lashga o'tishning buzilishi  asosiy aham iyatga  ega,  deb  aytgan.  A.R. 
Luriya amnestik afaziyada narsalarning nom ini aytish va hodisalarni 
ta ’riflashda  bem or  ongida  mavjud  boMgan  bir  nechta  so‘zlardan 
keragini  tanlab  olish  buziladi,  deb  aytgan.
Sensor  va  akustik-mnestik  afaziyadan  farqli  o ‘laroq,  am nestik 
afaziyada so‘zning boshini aytib yuborish yordam  beradi.  N utqning 
nom inativ  funksiyasi  buzilsa-da,  boshqa  funksiyalari  —  yozish  va 
o ‘qish  saqlanib  qoladi.  Amnestik  afaziya  alohida  holda ju d a  kam 
uchraydi  va  u  asosan,  akustik-m nestik  yoki  sem antik  afaziya  bilan 
birgalikda kuzatiladi.