Z. E. Azimova adu, Maktabgacha ta’lim fakulteti dekani, P. f d., dotsent

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar.
1.Nomaqbul oilalar bilan ishlashda o‘qituvchi-tarbiyachi shaxsiga qanday talablar qo‘yilmoqda?
2.Ta’lim-tarbiyani insonparvarlashtirish deganda nimani tushunasiz?
3.Mehnatni ilmiy asosda tashkil etish deganda nimani tushunasiz?
4. O‘qituvchining tarbiyachilik mahoratining muhim sifatlari.


Imkoniyatlari cheklangan bolani tarbiyalayotgan oila bilan ishlashga yo‘naltirilgan ijtimoiy pedagogik texnologiyalar.

2017-2021 yillarga mo’ljallangan“O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi”, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta’imi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi Qaroriga muvofiq ta’im bosqichlarining uzluksizligi va izchilligini ta’minlash, ta’imning zamonaviy metodologiyasini yaratish, o’quv-metodik majmualarning yangi avlodini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish hamda pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va ularni ng malakasini oshirish tizimini yanada

takomillashtirishni taqozo etadi.
2017 yilning 16 avgust kuni O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoev rahbarligida bo’lib o’tgan yig’ilishda maktabgacha ta’im tizimini tarkibiy jihatdan tubdan isloh qilish hamda mazkur muassasalarga bolalarni to’la qamrab olish bo’yicha muhim vazifalar qo’yildi. Bu boradagi taxlillar natijasida qisqa vaqtda uchta yirik hujjat O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 9 sentyabrdagi “Maktabgacha ta’im tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-3261-sonli Qarori, 30 sentyabrdagi “Maktabgacha ta’im tizimi boshqaruvini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PF-5198-sonli Farmonlaridan kelib chikib, maktabgacha katta yoshdagi bolalar tovush madaniyatinini rivojlantirishda bilish darajasini ko’tarish maktabgacha ta’im tizimi oldidagi asosiy vazifalardandir.
Bolaning psixik taraqqiyoti murakkab jarayondir. Buni hal etishda bolalar psixologiyasi, avvalo hayotda sinalgan, tajribalarda pishib yetilgan quyidagi asoslarga suyanadi: 1)Taraqqiyot, o’sish, rivojlanish qarama-qarshiliklar kurashi va ziddiyatlardan iboratligi; 2) bolalar kamoloti haqidagi fanga xilof nazariyalarni, qarshiliklarni tanqidiy taxlil qilinganligi;3) hozirgi kunga qadar bolalar psixologiyasida olib borilayotgan ilmiy izlanishlar, tajribalarning natijalari;4) komil insonni tarbiyalashda erishilgan amaliyot natijalari. Bularga asoslanib bolaning psixik taraqqiyoti qanday rivojlanadi, unga ta’sir etuvchi omillar nimadan iborat, unda biz nimalarga e’tibor berishimiz lozim degan murakkab masalalarni xal qilishimiz mumkin.
Ma’lumki bola psixikasining taraqqiyoti (o’sish-miqdoriy jihatdan ortish; taraqqiyot ham miqdor, ham sifat jihatidan o’zgarishdi. Bola jismonan o’sadi, psixik jixatdan taraqqiy qilishi) haqida 2 xil qarashlar mavjud.
1-qarashlarga muvofiq, taraqqiyot avvalgi narsaning oddiy takrorlanishidan, organizmida mavjud bo’lgan muayyan sifatlarning shunchaki ko’payishi yoki kamayishidan iborat. Bunday y o’nalish tarafdorlari o’z- o’zidan shaxs taraqqiyotining tub sabablarini ochib bera olmaydilar.
2- qarashlarga muvofiq, taraqqiyot ziddiyatlar, qarama-qarshiliklar kurashidan iboratdir. Bu ilmiy y o’nalish b o’lib, bola taraqqiyotini organizmning xususiyatlari bilan tashqi muhit sharoiti organizmga tobora yangi talablar q o’yadi; organizm yangi sharoitga moslashar ekan, yangi sifatlar hosil qila boshlaydi va taraqqiy qiladi.