Yer osti suvlari Reja: Yer osti suvlari

Hidi.Toza ichimlik tabiiy suvning hidi bo‘lmaydi. Faqat ba’zi mineral suv manbalari — buloq suvlari yoki o‘ziga xos tarkibga ega bo‘lgan tog‘ jinslari qatlamlarida mavjud bo‘lgan yer osti suvlarining ta’mi bo‘ladi. Bunga sabab yer osti suvlarida oltingugurtning u yoki bu darajada erigan

Yer osti suvlarining qattiqligi

Yer osti suvlarining qattiqligi unda mavjud bo‘lgan Ca2+ va Mg2+ va HCO3 ionlari mavjudligi bilan xarakterlanib, ularni MgSO4, CaSO4, CaHCO3, CaCO3, MgCO3tuzlari holatidagi miqdori bilan baholanadi. Tabiatda suvlar nokarbonat va karbonat qattiqlikka ega bo‘lishi mumkin. Norkarbonatqattiqlik bu suvda kalsiy va magniy sulfitlarini erishidan, karbonatqattiqlik esa suvda kalsiy va magniy bikarbonat tuzlarini erishidan vujudga keladi. Amaliyotda umumiy, vaqtinchalik va doimiy qattiqlik tushunchalari ma’lum.

Umumiy qattiqlik

Suvda erigan kalsiy va magniy tuzlarining umumiy miqdori tushuniladi. Vaqtinchalikqattiqlik deganda suvdagi mavjud bikarbonat tuzlar qaynatilish jarayonida cho‘kmaga tushgan kam eruvchan tuzlar miqdori tushuniladi. Umumiy qattiqlikdan vaqtinchalik qattiqlik qiymatini ayirib tashlangandan keyingi holati yer osti suvlarining doimiy qattiqligitushunchasini beradi. Suvning umumiy qattiqligi qattiqlik darajasi bilan o‘lchanib, ilgarilari nemischa usul qo‘llanilib gradusda ifodalanar edi

Ishqoriyligi

Yer osti suvlarining ishqoriyligi ulardagi NaOH, Na2CO3,NaHCO3 birikmalarining miqdoriga bog‘liq. Bu birikmalarning yer osti suvlari tarkibida ko‘p bo‘lishi sanoatda ishlatiladigan asbob va uskunalarni suv bilan sovitish jarayonini qiyinlashtiradi. Amaliyotda ishqoriylik mg.ekv/l bilan ifodalanadi. 1 mg.ekv/ l 40 mg/ l NaOH,

53 mg/l Na2CO3, 84,22 mg/lNaHCO3 miqdoriga to‘g‘ri keladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. M.SH.Shermatov GIDROGEOLOGIYA VA INJENERLIK GEOLOGIYASI ASOSLARI (2005)

2. Internet ma`lumotlari