«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

32-§. Orta Aziya xalqınıń grek-makedon 
basıp alıwshılarına qarsı gúresi
Orta Aziya xalıqlarınıń qural-jaraǵı hám 
áskeriy óneri 
Eramızǵa shekemgi VII –IV
ásirlerde Orta 
Aziya jawıngerleri ne menen qurallanǵan edi? 
Jawıngerler sawashqa sawıt kiyip kirisken, 
baslarında duwlıǵa bolǵan. Qanjar, jawınger 
aybalta hám nayza menen qurallanǵan. Oqjay 
oǵı hám shapqılar temir hám jezden jasalǵan. 
Jawıngerler atta da, piyada da sawash júrgize 
alǵan. 
Qanjar – 
“aqinak”
, al jawınger aybalta 
bolsa 
“sagaris”
dep atalǵan. Uzaq aralıqtan 
turıp sawash júrgiziw quralı sıpatında oqjay 
oqlarınan paydalanılǵan. Jawınger atlar ústine 
hám kókiregine temirden toqılǵan bargustvon 
jabılǵan.
Dushpanǵa qarsı hújimdi atlılar baslap 
bergen. Olar atshaptırıp kiyatırıp oqjay, nay-
za y amasa qılısh penen dushpanǵa topılıs 
jasaǵan. 
Qorǵan hám qalalardı qorǵawda oqjay hám 
palaqpannan paydalanǵan. Qorǵanıw maq-
setinde tas hám pisken gerbishtiń sınıqlarınan 
da paydalanǵan. 
Qalalar burjlar hám shinaklari bólgan bek-
kem diywallar menen qorshap alınǵan edi. 
Diywallar tóbesinde oqjayshılar ushın jollar 
salınǵan. Diywallar sırtındaǵı múyesh hám oq 
atıw orınlarına da oqjayshılar qoyılǵan. Suw 
toltırılǵan shuqır hám keń qándek qorǵanǵa 
baratuǵın joldı beklep turatuǵın edi.

---

124
Aleksandr 
Makedonskiydiń 
áskerleri
Sagaris – 
áskeriy aybalta
Akinak
B.e.sh. IV ásirde Makedoniyanıń 
rawajlanıwı
Aleksandr 
eramızǵa shekemgi 336-jılı
Makedoniya patshası boladı. Usı jılı ol 20 
jasqa tolǵan edi. 
Aleksandr Makedonskiy
hád-
den tıs kúsh-quwat hám er júrek iyesi bolǵan, 
qurallasları hám jawıngerleri oǵan kútá sadıq 
edi
.