«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

Ullı Jipek jolı 
boylap
Este saqlań!
Shjan 
Syannıń
júr-
gen jolı Ullı 
Jipek jolına 
tiykar boldı.
taslar alıp barılǵan; Baktriyadan túyeler, 
Ferǵanadan tuqım atlar, Badaxshannan ya-
qıt, Hindistannan Orta Aziyaǵa jip-gezle-
meler hám paxta shigiti júklengen kárwanlar 
kelgen; Qıtaydan gúrish alıp kelingen; Orta 
Aziyadan Qıtayǵa júzim, ǵoza, ánar hám 
basqa diyqanshılıq ónimleri tasılǵan.
Ullı Jipek jolı Shjan Syan táriplewinde
Eramızǵa shekemgi 138-jılı
Qıtay 
imperatorı U-Di elshi Shjan Syandı kóshpelı 
xunn qáwimlerine qarsı gúreste awqamlas 
hám doslar tabıw ushın jiberedi. Xunnlar 
Qıtaydıń arqa rayonların talan-taraj etetuǵın 
edi. Elshi xunnlar qolına tutqın bolıp túse-
di hám on jılǵa shekem qamaqta jatadı. Ol 
qamaqtan qashıp, Ferǵana alabına keledi. 
Bul jerde ózi ushın alaptaǵı qalalardı úyrene-
di. Bul qalalar Ferǵana patshalıǵına qaraslı 
ekenligin bilip aladı. 
Shjan Syan Alay alabınan ótip watanına 
qaytadı. Elshi Qıtay imperatorına kórgen-
bilgenlerin aytıp beredi. Ol Qıtayǵa Ferǵana 
atlarınan birewin hám jońıshqa tuqımınan 
alıp kelgen edi. Bul attı qıtaylılar 
“dúldúl”
dep 
ataǵan. Imperator U-Di óz sarayı janında 
jońıshqa ektiredi. Keyin ala ol Qıtaydıń pútkil 
arqası boylap egiletuǵın boladı. 
Shjan Syan júrgen jol boylap Qıtay 
elin Oraylıq hám Batıs Aziya menen 
baylanıstırıwshı jer júzilik áhmiyetke iye Ullı 
Jipek jolı dep atalıwshı karwan jolı ótetuǵın 
boldı. 
Ullı Jipek jolınıń áhmiyeti
Ullı Jipek Jolınıń tariyxı Shıǵıs hám 
Batıs xalıqlarınıń keń kólemdegi mádeniy 

---

144
Jipek qurtınıń 
pillesi