Ya. O. Ruzmetov

11.4 -chizma. Ta’mirlash sexlari va oqim chiziqlarining umumiy
biuodagi joylashish sxemasi
1
-vagonlar ningyog'och detallari ta 'miri bo ‘lagi; 
2
-vagonlarni sochish
sexi; 3-ramaning temir elementlari va yarim vagonning kuzovini to ‘g'irlash
sexi; 4-ta ’mirlash-komplektlash sexi; 5-vagon yig ‘ish sexi; 
6
-aravacha sexi;
7-g‘ildiraksexi; 
8
-rolikpodshipnikli buksalar ta ’mirlash sexi; 9-ressora-
prujina sexi; 
1 0
-maishiy xonalar; 
1 1
 -tayyor vagonlami topshirish
maydonchasi;! -transporter aravacha; 2-yuvish mashinasi; 3-yopiq vagonlar-
ni sochish oqim chiziqlari; 4-yarim vagonlami sochish oqim chiziqlari; 5-yuk
tushurishga mo ‘Ijallangan lyuUarni qopqoqlarini tayyorlash oqim chiziqlari;
6
-lyuk qopqoqlarini ta 'mirlash oqim chiziqlari; 7-ко priksimon kran; 
8
-rama-
ning temir elementlari va htzovni to ‘g'irlash PL; 9-vagonlarni statsionar
ta ’mirlash pozitsiyasi; IO-ehtiyot qismlar markaziy omborxonasi; ll-avto-
stsepkani ta 'mirlash PL; 12-richag uzatmasini ta ’mirlash va yig ‘ish PL;
13-yopiq vagonlami ta ’mirlash PL; 14-yarim vagonlami ta 'mirlash PL;
15-tormozlarni ta 'mirlash bo ‘limi; 16-bo ‘yoq tayyorlash bo ‘limi; 17-maishiy
xonalar; 18-vagon tarozilari.
146

---

Barcha VTTSlar ko'ndalang tashish uchun moijallangan uskunalar 
orqali o‘zaro bogiangan, ko’priksimon kranlar va rels yoilari bilan 
jihozlangan.
Har bir sexning (boiak) rejalashtirishni oqim chiziqlarini va usku­
nalami ish oVrinlariga va pozitsiyalarga texnologik jarayonga binoan 
joylashtirishdan boshlanadi. Temir y o ilar o ‘qi va ishlab chiqarish 
uskunasi, devor va uskunalar orasidagi eng kam masofa texnologik 
loyihalashtirish me’yorlariga asosan o'matiladi.
Ishlab chiqarish uskunalari, stend, verstaklar, payvandlash postlari 
va tashish jihozlarini ta’mirning texnologik jarayoni ketma-ketligi 
bo'yicha o'rnatish lozim.
Ishlab chiqarish uskunalarining turi va soni ta’mirlanayotgan vagon­
laming turi, ulaming texnologik va konstmktiv xususiyatlari va ishlab 
chiqarishning miqyosiga yarasha o‘matiladi. Ish joyining rejalashtirilishi 
va tashkillanishi MIT shartlarigajavob berishi kerak.
Sexning rejasini ishlab chiqarayotganida bir tomondan uskunalami 
o‘ta zich joylashuvini y o i qo'ymaslik kerak, boshqa tarafdan ishlab 
chiqaruv yuzalarini oqilona ishlatish kerak.
Sexning ishlab chiqarish yuzasidan foydalanish ko'rsatgichi sifatida 
bir vagonga keladigan solishtirma yuza olinadi. Uning qiymati sexning 
ishlab chiqarish yuzasini joylashtiriladigan vagonlar soniga nisbati orqali 
topiladi.
Amaliyotdan ko'rinadiki. o'tgan yillarda (1990 yil) yuk vagonlarini 
ta’mirlash depolari ham takomillashgan:
Vagon deposi tarkibiga kiruvchi vagonlar gildirak juftliklarini 
ta’mirlash ustaxonasi, gildirak juftliklarini qismlarga boiish ulami 
ta’mirlash, almashtirish ishlarini o'z ichiga oladi.
Yuk vagon depolari bir yoki ikkita yuk vagonlarining turlarini 
ta’mirlashga maxsuslashgan boiadi. Lekin ayrim keng imkoniyatli 
depolarda uch va besh xil turdagi yuk vagonlarini ta’mirlash imkoni- 
yatiga ega boiadigan depolar ham mavjud.
14 7

---

Ko‘p yillik tajribalar shuni ko'rsatadiki, depolaming ko'p tarmoqli 
va turii xil turdagi vagonlami ta’mirlashga boigan talab yanada oshib 
bormoqda. Bundan tashqari depolarda kapital ta’mirlash ishlari ham 
y o ig a qo‘yilmoqda.
Vagon ta’mirlash korxonalarida vagonlami gildirak juftlarini 
ta’mirlashda ulami qismlarga ajratish, ta’mirlash keng y o ig a qo'yilgan.
Bu esa vagon ta’mirlash korxonalarining texnik va texnologik 
bazalarini yangilash ulami modemizatsiyasi, zavod va depodagi sexlami 
kengaytirish, sexlararo, qolaversa zavod va depolar o‘rtasidagi almashi- 
nuvlikni yaxshilash maqsadida transpartirovka ishlari tashkil qilindi.