Xxi-asrda islom postmodern dunyoda qiblani topish

Sui generis (lot.) - o‘ziga xos tarzda. - Tarj.

Qur'onda Iso Allohning «kalimasi» («Niso» surasi, 171-oyat), yaratilmagan logos (sabab) emas, aksincha, ilohiy talaffuz: «... «Bo‘l!» dedi, bas, (u) bo‘ldi» («Oli Imron» surasi, 59-oyat) deb tavsiflanadi. Binobarin, barcha tasodifiy fenoumenlar ilohiy xususiyatga ega bo‘lgan «kalimalar»dan iboratdir: «Bas, qaysi tarafga yuzingizni qaratsangiz, o‘sha tomonda Allohning «yuzi» mavjuddir», («Baqara» surasi, 115-oyat), "Biz unga bo‘yin tomiridan ham yaqinroqdirmiz" ("Qof" surasi, 16-oyat). Allohning bandalariga yaqinligi tufayli Qur'onning tabiatan va osmondan tushgani xususidagi bo‘g‘iq rivoyatga asoslanib, ilohiy «ramz»larga tez-tez murojaat qilib turishi "inkarnatsiya"ga zarurat qoldirmaydi va odamning umidsiz tarzda har narsaga qodir Allohdan ajralib chiqqanini ta'kidlaydi. Ilohiy kitobni sinchiklab kuzatgan har bir kishi bu tushunchaning islomga begona ekanini ko‘rishi mumkin.

Esxatologiya (yunon. eschatos - so‘nggi, pirovard va logos - so‘z, ta'limot) - dunyo va insonning so‘nggi taqdiri haqidagi diniy ta'limot. - Tarj.

Charles-André Gilis, La Doctrine initiatique du pelerinage a la Maison d'Allâh (Paris, 1982) da musulmon esxatologiyasiga ibrohimiy rezonans yaxshi tadqiq qilingan.

Qur'on, "Oli Imron" surasi, 67-oyat.

Arxetip [nem. Archetyp, fr. archètype < yunoncha archē boshlanish + typos namuna] - Falsafada, birlamchi shakl, namuna. | Shveytsariyalik faylasuf va ruhshunos olis K.G.Yung falsafasida arxetiplar barcha psixik jarayonlarning zamirida yotgan jamoaning g‘ayriaqliy ibtidosining strukturaviy unsurlari.

Buxoriy, «Hadis», Toshkent, 1997, 1-jild, "Tayammum" kitobi, 101-bet.

Injil, Matfey bayon etgan xushxabar, 20:1-16

Bukhari, Mawaqit al-salat, 17.

Angularis fundamentum (lot.) Mark bayon etgan muqaddas xushxabar, 12:10: Yaramas peshvolarning: "Nahotki sizlar shu oyatni o‘qimagan bo‘lsangiz: "Binokorlar keraksiz deb tashlagan tosh Naq binoning peshtoqidan joy oldi" qabilidagi kinoyasiga o‘xshab ketyapti.

Bukhari, Manaqib, 18.

Bukhari, Jumu'a, 1.

Jane McAuliffe, Qur'anic Christians: an analysis of classical and modern exegesis (Cambridge, 1991), 290.

David Burrell and Elena Malits, Original Peace: Restoring God's Creation (Mahweh, New Jersey, 1997), 9.

Abdallah ibn Alawi al-Haddad, The Lives of Man (tr. M. al-Badawi), (London, 1411/1991), 7.

Sigmund Freud, Moses and Monotheism, (London, 1974), 92.

Masalan. musulmonlar g‘alabasidan avliyo Gregoriy Palamas nihoyatda tashvishga tushib qolgan edi. Qarang: Speros Vryonis Jr., The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century (Berkeley and Los Angeles, 1971), 426-7.

Ushbu masalaga bag‘ishlangan kitoblar talaygina. Musulmonlarning o‘z-o‘zini inglashi haqidagi kitoblar sirasiga quyidagilar kiradi: Abd al-Wâhid Pallavicini, ‘Vers la Terre Sainte,' Les Cahiers de

l'Institut des Hautes Études Islamiques 2 (1996), 45-50; S. Abdallah Schleifer, ‘The Virtues of Jerusalem', Islamica IV (1998), 3-10.

307. 
     «Bir-biri bilan to‘y qiladigan, yoki nikohdan o‘tadigan joyidir", ma'nosida.
     
308. 
     Sachaverell Sitwell, Arabesque and Honeycomb (London 1957), 134.
     
309. 
     Muhammad al-ShahrastanÏ, Nihayat al-Iqdam fÏ 'ilm al-kalam. Ed. A. Guillaume (London 1934), p.446.
     
310. 
     Ibrahim al-Laqqani, Jawharat al-Tawhid, with the commentary of Ibrahim al-Bayjuri, Tuhfat alMurid (Beirut, 1403/1983), 137.
     
311. 
     al-Bayjuri, Tuhfa, 137.
     
312. 
     Yahya al-Nawawi, Rawdat al-talibin (Beirut, 1412/1991), X, 70, cited in Nuh Keller, Tariqa Notes (n.p., 1996), 25.
     
313. 
     Keller, 25.
     
314. 
     Muslim, Sahih, cited in Keller, 24.
     
315.