Xxi-asrda islom postmodern dunyoda qiblani topish

Kontekstual («Kontekst» so‘zidan [fr. contexte < lot. contextus yaqin aloqa, chatishib, bog‘lanib ketish]. Matnning tugal ma'noni anglatadigan qismi. - Tarj.

Ekzegetika - [< yunon. exēgēsis izohlamoq]. Qadimgi va, asosan, diniy matnlarning noaniq joylariga talqin qilish, islomda tafsir. - Tarj.

Biz ro‘yxatga mashhur musulmon postmodern ilohiyotshunosi jazoirlik Muhammad Arkunni qo‘shishimiz mumkin. U an'anaviy Allohni bilish va din huquqiga oida «transtarixiy» qarashlardan voz

kechish uchun Derridadan foydalanadi. Qarang: Robert D. Lee, Overcoming Tradition and Modernity: The Search for Islamic Authenticity (Boulder, 1997), 143-174.

229. 
     Parametr [nem. Parameter, fr. paramitre < yunon. parametreō solishtirib o‘lchayapman, o‘lchayapman.] 1. mat. Mazmuni ko‘rib chiqilayotgan masala doirasida doimiy bo‘lgan va formula va ifodalarga kiruvchi kattalik. 2. (Odatda, ko‘plikda qo‘llanadi) Biror qurilma yoki sistemaning qandaydir xususiyatini ifodalovchi kattalik. - Tarj.
     
230. 
     Okkultizm (lot. occultus - sirli) Insonning ichida va koinotda yashirin kuchlar borligini tan oluvchi va ularni bilish faqat ma'lum bir ruhiy tayyorgarlikdan o‘tgan kishilargagina nasib qiladi, deb hisoblovchi ta'limotlarning umumiy nomi. - Tarj.
     
231. 
     Ekzeget (< yunon. exēgētes mufassir) - ekzegetika amaliyotchisi, tafsirchi. - Tarj.
     
232. 
     Noumen - Kant falsafasida fenomenning teskarisi, ya'ni "narsa o‘zida". Fenomen esa "narsa biz uchun"dir. Noumen narsalarning bizdan va bizning ongimizdan mustaqil ravishda mavjudligi, fenomen esa bilish jarayonida inson o‘zi uchun kashf qilishi mumkin bo‘lgan narsadir.
     
233. 
     «Aytingiz (ey mo‘minlar), Allohga, bizga nozil qilingan narsa (kitob)ga va Ibrohim, Ismoil, Ishoq, Ya'qubga va uning avlodlariga nozil qilingan narsalarga, Musoga, Isoga va (barcha) payg‘ambarlarga Parvardigorlaridan berilgan narsalarga imon keltirdik. Biz ular o‘rtasidan birortasini (payg‘ambar emas deb) ajratib qo‘ymaymiz va Unga (Allohga) bo‘yinsunuvchilarmiz".
     
234. 
     Hud va Solih kabilar, Qur'on, «A'rof» surasining 65-79-oyatlari.
     
235. 
     'Ali ibn Abu Bakr al-Haythami, Majma' al-zawa'id wa-manba' al-fawa'id (Cairo, 1352AH), 1, 159;
     
236. 
     Ekspansiya [fr. expansion, nem. Expansion < lot. expānsio kengayish, cho‘zilish]- biror hodisaning dastlabki chegaralardan tashqariga yoyilishi, tarqalishi. - Tarj.
     
237. 
     Qur'on, "Ankabut" surasi, 46-oyat.
     
238.