Xoshimov, S. Saidaxmedov elektr yuritma

2-rasm. Guruhli elektr yuritmaning funksional sxemasi.
Muayyan afzalliklarga ega boMgan yuritmaning bu turi ma- 
shinani maqsadga muvofiq tarzda boshqarib bo‘lmasligi, uzatish

---

/
qurilmalarida energiyani ko‘p isrof bo‘Iishi kabi kamchiliklarga 
ega.
Bundan tashqari bu qurilmalar ko‘p sonli uzatish tasmalari va 
transmissiyalardan tashkil topganligi uchun, ular ishlatish cho- 
g‘ida ishchilar hayotiga xavf tug‘diradi. 
)
Individual elektr yuritma ish mashinasining bitta ijrochi 
organining harakatini ta’minlaydi (3-rasm). Shuning uchun, bitta 
mashina uchun bir necha individual yuritmalar ishlatiladi. Ma­
salan, tokarlik dastgohida individual bosh va ikkita yordamchi 
yuritmalar ishlatiladi. Individual elektr yuritma tizimida energiya 
elektr zanjirlarida bo‘linadi. Bu yuritma uzatish qurilmalari va ish 
mashinasi kinematikasini soddalashtirish imkoniyatini beradi. 
Aksariyat hollarda ish mexanizmining ijrochi organining o‘qi 
dvigatel rotori (yakor) bilan umumiy o‘q hosil qiladi. Individual 
elektr yuritmaning asosiy afzalliklari bu energiyani boMinishidagi 
isrofning kamayishi, UQ va IM kinematikasini soddalashtirish 
hisobiga metall sarflni kamaytirish, elektrlashtirilgan agregat 
ishonchliligini oshirish, ijrochi organlami boshqarish jarayonlarini 
avtomatlashtirishni soddalashtirish imkonining mavjudligidadir.
3-rasm. Individual elektr yuritmaning funksional sxemasi.
0 ‘zaro bog‘langan elektr yuritma
ikkita yoki bir nechta 
(o‘zaro mexanik yoki elektr) bog‘langan elektr yuritmalarning ish

---

jarayonida berilgan nisbatga ko‘ra yoki ijrochi organ harakatini 
muayyan koordinatalar bo‘yicha takrorlash amalga oshiriladi. 
Hozirda amaliyotda o‘zaro bog‘langan elektr yuritmalar qog‘oz 
ishlab chiqarish va sanoatning turli tarmoqlarida keng ko‘lamda 
qo‘llanilmoqda.
Bunday elektr yuritmalaming afzalliklari ular yordamida tex- 
nologik jarayonni yanada yuqori darajaga ko‘tarish va shu yo‘l 
bilan avtomatlashtirishni amalga oshirilishidadir.
Ко ‘p dvigatelli elektr yuritma
deb, elektr dvigatel qurilmasi 
birgalikda bitta o‘qda yoki bitta mashinada o‘qlari o‘zaro bog‘- 
lanmagan yuritmaga aytiladi (4-rasm). Bunday elektr yuritma- 
larda texnologik yoki texnik imkoniyatlardan kelib chiqqan holda 
bir emas, balki bir nechta elektr dvigatel qurilmalaridan foy­
dalaniladi.