Xorijiy mamlakatlarda iqtisodiy xavfsizlikning ta'minlash modellari

XORIJIY MAMLAKATLARDA IQTISODIY XAVFSIZLIKNING TA'MINLASH MODELLARI

72G-20 guruh talabasi: Gofforov Javohir

Reja:

1

• AQShning iqtisodiy xavfsizligi

2

• AQShning iqtisodiy xavfsizligini ta'minlash mexanizmi 

Iqtisodiy xavfsizlik - mamlakat, hudud, firma, kompaniyaning iqtisodiy inqirozga uchrash xavfidan himoya qilish boʻyicha koʻradigan chora-tadbirlari majmui. Rivojlangan mamlakatlarda Iqtisodiy xavfsizlikni taʼminlash maqsadlarida yirik firma, kompaniyalarda maxsus xizmatlar tashkil qilinadi. Ular bozorlarni oʻrganish, talab va taklifni prognozlash, ilmiy-texni-ka taraqqiyotini kuzatish ishlarni bajaradilar. Iqtisodiy xavfsizlikni taʼminlashda mahsulot turini muntazam yangilab turish, raqobatdor mahsulotlarni ishlab chiqarish, harajatlarni qisqartirish muhim ahamiyatga ega.

AQSh o’zining iqtisodiy xavfsizligi to'g'risida mustaqilligini e'lon qilinishi bilan o’ylay boshladi. Federal xukumatlarning qo’ygan qadamlaridan biri Amerika ishlab chiqaruvchilarini faol ximoyalash to'g'risidagi bayonoti bo’ldi. Shundan keyin yosh Amerika sanoatini uning tashqi bozorlar uchun kurashishida davlat tomonidan qo’llab quvvatlanishi bo’yicha choralar majmuasini amalga oshirdi. 1933 yilning 4 -chi martida F. Ruzvelt AQSh prezidenti buldi. Uning prezidentligini birinchi 100 kuni ichida 15 ta qonun qabul qilindi.

Iqtisodiy xavfsizlikning AQShdagi zamonaviy kontseptsiyalarini asosiy xossalari quyidagilar:

1. milliy va xalqaro iqtisodiy xavfsizlikni o'zaro tabiyligini tushunish;
2.iqtisodiy xavfsizlik tushunchasi insonning asosiy inson huquq va iste'molini o'z ichiga olganiga ishonch xosil qilish;
3. baxsli masalalarni xarbiy yul bilan xal qilishni imkoniyati pasayganiga o'sib boruvchi ishonch;
4.transmilliy jamoa-ijtimoiy xarakatlar rolini yukori baxolash;
5.milliy va xalqaro iqtisodiy xavfsizlikning nodavlat podtizimlarini tuzish kerakligini tushunib etish 

Hozirgi sharoitda AQSh siyosatining iqtisodiy xavfsizlikni ta'minlash sohasidagi asosiy yo'nalishlari quyidagilardir:

1

• AQSh ning Jahon bozoridagi raqobatbardoshligini oshirish;

2

• Makroiqtisodiy koordinitsiyalanishni kuchaytirish;

3

• Mamlakatning energetik va ozik-ovkat xavfsizligini ta'minlash;

4

• Boshqa davlatlarning barkaror rivojlanishiga yordam berish;

5

• Davlatning axborot tuzumini takomillashtirish va milliy axborotni ximoyalash. 

AQShning iqtisodiy xavfsizligini ta'minlash mexanizmi yagona maqsad va yagona xududiy maydon bilan birlashgan tuzum va funktsional kompanentalar yig'indisidir. Amerika qonuniga asosan davlatning iqtisodiy va umuman milliy xavfsizligiga javobgar asosiy shaxs prezidentdir.

Milliy miqyosda xorijiy mamlakatlarda iqtisodiy xavfsizlikning asosiy shakllari sifatida quyidagi choralar ko'rilmoqda:

1.Asosiy ishlab chiqaruvchilar va sanoatni qo'llab-quvvatlaydigan iqtisodiy faoliyatning iqtisodiy homiyligi;
2.Iqtisodiy hamkorlik, bunda amalga oshirilmagan tarmoqlar va ishlab chiqarish maydonlarining hamkorligi yuzaga kelishi mumkin (masalan, moliyaviy sektor va sanoat], birgalikda ishlash milliy fermer xo'jaliklari va turli sohalar, operatsiyalar, davlatlar va hududlar o'rtasidagi iqtisodiy resurslar almashish;
3.Iqtisodiy qarama-qarshilik, uning mohiyati raqobatbardoshlik darajasini oshirish, ma'lum bir faoliyat sohasida ustunlikni ta’minlash.