Xorazm viloyat pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

2-topshriq
O`tilgan mavzuni umumlashtirish maqsadida o`quvchilar quyidagi jadvalni to`ldirishlari lozim.

Sinf vakillari	Lansetik	Baliqlar	Suvda va quruqlikda yashovchilar	Sudralib yuruvchilar	Qushlar	Sut emizuvchilari
Skat		+
Lansetnik	+
Baqa			+
O’qun		+
Akula		+
Burgut					+
G’oz					+
Ilon				+
Kaltakesak				+
Kit						+
Gorilla						+
Timsoh				+
Triton				+
Ukki					+
Kalxat					+
Baqa			+

III.Yangi mavzuni tushuntirish

Yangi mavzuni tushuntirishda plakatlar, darslik, videolavhalardan foydalaniladi.

O`tilgan mavzuni yangi mavzu bilan bog`lagan holda yangi mavzuni darslikda berilgan rasmlardan foydalanib ayirish sistemasining tuzilishini tushuntirib beradi.

t/r	Umrtqalilar	Umrtqali hayvonlarning ayirish organining tuzilishi
1.	Lansetnik	Lansetnikning ayirish orginlari xalqali chuvalchanglarnikiga o’xshash tuzilgan naychalardan iborat naychalar xalqum bo`ylab joylashgan jabra oldi bo`shlig`iga ochiladi
2.	Baliqlar	To`qimalarda hosil bo`ladigan moddalar almashinuvi mahsulotlari ikkita tasma simon qo`ng`is qizg`ish buyraklar yordamida qondan filtirlanib siydikni hosil qiladi. Siydik ikki ta yo`li orqali qovuqqa undan anal teshigi orqasida joylashgan maxsus teshik orqali tashqariga chiqarib yuboriladi
3.	Suvda hamda quruqlikda yashovchilar	Baqaning ayirish sistemasi baliqlarnikiga o`xshash ikkita uzun tasmasimon buyrakdan iborat. Buyraklar qorin bo`shlig’ida umrtqa pog`onasining yon tomonlarida joylashgan. Ular qaysi buyrakdan bittadan ingichka naycha siydik yo`llari chiqib kloana bo`shlig`iga ochiladi. Siydik kloana orqali tashqi muhitga chiqib ketadi
4.	Sudralib yuruvchlar	Ayirish sistemasining tuzulishi suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfi vakilarinikiga o`xshaydi
5.	Qushlar	Qushlar ichagi kloanada ochiladi, kloanaga jinsiy organlarning chiqarish yo`li va siydik yo`li ham ochiladi. Kloanada siydik axlat bilan aralashi tashqariga chiqariladi
6.	Sut emizuvchilar	Sutemizuvchilar ayirish organlari qorin bo`shlig`ida bel umrtqalarining ikki yonida joylashgan loviya shaklidagi bir juft buyrakdan iborat biyraklarda hosil bo`lgan siydik ikki ta siydik yo`li orqali qovuqqa to`kiladi siydik qovuqdagi chiqarish nayi orqali tashqariga chiqarib yuboriladi.

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash
Yangi mavzuni mustahkamlashda har bir guruh a’zolari bitta sinfning ayirish sistemasining rasmini chizadi va guruh a’zolaridan biri rasmga qarab tushuntirib beradi. Ya’ni doskaga rasmni ilib qo`yib taqdimot o`tkazadi. Kamchiliklarini ikkinchi guruh to`ldirishi mumkin lekin 0,5 balni olib qo`yadi.
1guruh

2-guruh

3-guruh

4-guruh



V.O`quvchilarni baholash
O`quvchilar savollarga bergan javoblariga, guruhlarda bajargan ishiga, taqdimotida va muhokamada ishtirokiga qarab reyting asosida baholanadi.( guruh a’zolariga bir xil baho qo`yilishi lozim)
O`quvchilarning faolligiga qarab rag’batlantiriladi.
VI.Uyga vazifa.
Umrtqali hayvonlar to`g`risida yangi ma’lumotlarni to`plash, o`tilgan mavzu yuzasida testlar tuzish.

S.Begliyev

Tabiiy va aniq fanlar ta’limi

kafedrasi o`qituvchisi

Fan: Botanika
Sinf: 6
Mavzu: Gullarning xilma-xilligi
Vaqt: 45-minut
Darsning shiori: Yurt obodligi, ko`ngil xotirjamligi.
Darsning maqsadi:
Ta’limiy: Gullarning xilma-xilligi haqida bilimga ega bo`ladilar.
Tarbiyaviy: O`quvchilarning estetik va ekologik tarbiyaning ayrim qirralarini bilib oladilr.
Rivojlantiruvchi:O`quvchilarda gullarning xilma-xilligi haqidagi tushunchalarini kengaytirish, ob’ektlarni taqqoslash va gullar bilan ishlash ko`nikmalarini rivojlantirish.
Darsning turi: O`quvchilarda BKMlarni rivojlantirish
Darsning metodi: noan’anaviy.
Darsning jihozlari: har bir guruh uchun gullarning xilma-xilligi oid yozilgan kartochkalar, uyga vazifani so’rash varaqasi, plakatlar, vidiolavhalar.

Texnologik bosqichlar	O`qituvchining faoliyati	O`quvchilarning faoliyati
I bosqich tashkiliy qism	Salomlashish, o`quvchilarning darsga tayyorligini, davomatni aniqlaydi, o`quvchilar diqqati va e’tiborini darsaga to`la jalb etadi, darsda amal qilinadigan qoidalarni eslatadi, o`quvchilarda darsga qiziqish uyg`otadi, faollashtiradi, o`quvchilarni dars mavzusi, maqsadi, borishi bilan tanishtiradi.	Dars mavzusi, maqsadi, borishi va unda bajarilayotgan topshiriqlarni aniqlaydi. Topshiriqlarning ditaktik maqsadi, bajariladigan o`quv topshiriqlari yuzasidan ko`rsatmalarni anglaydi. O`z o`quv faoliyatini anglaydi.
II.O`tgan mavzu yuzasida o`quvchilarning bilimlarini nazorat qilish va baholash	O`tgan mavzu yuzasidan tuzilgan savollarga javob yoriladi va yonidagi o`quvchi bilan fikr almashadi, o`quvchilar bilimlari nnazorat qilinadi va baholanadi.	O`tgan mavzu yuzasidan tuzilgan savollarga javob yuboriladi.
III.bosqich o`quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish	O`quv dasturining didaktik maqsadi, bajariladigan o’quv topshiriqlari bilan tanishtiradi.	O`quv dasturining didaktik maqsadi, bajariladigan o`quv topshiriqlari yuzasidan ko`rsatmalarni anglaydilar
IV.bosqich Yangi mavzuni o`rganish va mustahkamlash	O`quvchilarning guruhlarida mustaqil ishini tashkil etadi. O`quv dasturidan o`rin olgan dasturidan o`rin olgan topshiriqlarni mustaqil o`zgartirishini ta’minlaydi. Topshiriq yonida guruhlar o`rtasida, savol-javob, o`yin testlar, o`quv bahsi, munozara, jadval to`ldirish o`tkazadi. Tegishli hollarda yordam uyushtiradi.	O`quvchilar bilan hamkorlikda o`quv faoliyatini tashkil etadi. O`quv dasturidan o`rin olgan topshiriqlarni mustaqil o`zgartiradi. Guruhlar o`rtasida o`tkaziladigan savol-javob, o`yin, test, munozarada faol ishtirok etadi.
V.bosqich O`quvchilar bilimini nazorat qilish va baholash	O`quvchilar guruhdagi ishiga qarab va fikrini tushuntirib berishga qarab reyting asosida baholanadi.	Guruhda aktiv qatnashishadi, topshiriqlarni, jadvallarni bajaradilar.