Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

аёл
 
концепти мисолида)
 
Бунда инсон мияси когнитив харитасида метафора ҳосил қилган концепт ва ҳосила 
номинациянинг юзага келиш алгоритми қуйидагича кечади (
аёл
концепти мисолида): 
Ақлли = 
X
N
Хn
= [Маккора + Ёвуз + ён бермайдиган + совуқ + заҳар + товланувчи (“силлиқ”) + 
шафқатсиз + худбин + устамон] 
Xn
= илон 
Ақлли = илон
Мазкур фикрий ассоциацияга мос равишда ўзбек тилидаги 
аёл
концептини 
гавдалантирувчи констант тушунчалар яхлит образ, рамз, белги сифатида шу лексеманинг 
метафорик оборотли ҳосила номини юзага келтиради. Яъни белгиланган вақт кесимида 
нейронлар бўйлаб қабул қилинаётган каналлар орқали муайян сигналнинг фаоллашуви 
натижасида 
аёл 
концепти ижобий талқинда 
гул, фаришта, пари
(ўзбек ва форс
-
тожик 
32
Нейрон
ёки
неврон
(
қад.юн.
νε
ῦ
ρον
—
тола
,
 
нерв
) 
—
тор ихтисослашган ҳужайра бўлиб
, 
нерв тизимининг 
электрон қўзғалувчан, электрон ва кимёвий сигналлар ёрдамида ташқаридан қабул қилиш, қайта ишлаш, 
сақлаш, ичкаридан узатишга хосланган структур
-
функционал бирлигидир. Нейронлар ўзаро бирикиб, нерв 
тўрини ҳосил қилади. Хусусиятига
кўра нейронлар: 1)
рецептор (ташқаридан сигнални қабул қилиб нерв 
тизимига узатувчи) ва 2) эффектор (нерв тизимидан сигнални ташқарига узатувчи)
турларга бўлинади.

---

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI 
–
8/2020
197
лингвомаданиятида), 
анор
, ва ҳ.к.га тенглаштирилади; аксинча эса 
эгов, илон, ялмоғиз, 
алвасти
сингари образларга таққосланиши мумкин. Масалан, 
Агар тасодиф бўлиб, Анов 
шофёрнинг қўли, Озгина қалтираса, Оламда йўқман, 
гулим
...
(Усмон Азим), 
Менинг 
кўзларимга қарайсан ҳалол, Кўзларинг порлайди, юришинг завқли...