XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOM
А
SI
–
9/2020
258
Yangi interfaol usullar bo‘yicha ishlash uchun guruhda kichik guruhlar tashkil qilinib,
ishonchni
yaratish, ochiq muhokamaga xalaqit beruvchi ruhiy zo‘riqishni yo‘qotis
h, amaliy
mashg‘ulotl
arda talabalarning barchasini darsda faol qatnashishiga erishish va 35 daqiqadan ortiq
bo‘lmagan vaqtni belgilash lozim (80 daqiqalik darslarda).
Mikrobiologiya fanidan
amaliy mashg‘ulotlarda “
Aqliy hujum
”, “Stol
o‘rtasida ruchka”,
“Kim ko‘pro
q, Kim tezroq
”, “Dumaloq stol”, “Galereya
bo‘ylab sayohat” kabi usullar ham
qo‘llaniladi.
Amaliy mashg‘ulotlarda bu usullarni qo‘llashdan maqsad:
talabalarning amaliy mashg‘ulotl
arda ishtirok etish darajasini oshirish.
talabalarning bir-
biridan o‘r
ganishga imkon berish.
guruhlarda
o‘qitish jarayonini kuchaytirish va talabalarni shu fanga bo‘lgan qiziqishini
orttirish.
mavzularga mos bo‘lgan yangi interfaol usullarni tanlay bilish
(reja asosida) va
mashg‘ulotlarni qiziqarli o‘tkazishga erishish.
talabalarga
o‘zaro g‘oya
va fikrlarini almashishga imkoniyat berish.
ishtirokchilar katta guruhlarda bayon qila olmagan fikrlarini kichik guruhlarda bayon
qilishlariga erishish.
amaliy mashg
‘ulotlarda diqqat markazini o‘qituvchidan ishtirokchilarga o‘tkazish v
a bilimni
olish uchun katta mas'uliyatni ishtirokchilarga topshirishga erishish.
“AQLIY HUJUM” USULI
Bu usulda dastlab o‘qituvchi amaliy mashg‘ulotga tayyorlanib kelgan talabalarni aniq
laydi
(darsga tayyorlanmay kelgan talabalar reyting tizimi asosida 1,2,3 ball bilan baholanadi) va
o‘qi
tuvchi savol beradi-
talaba javob beradi, o‘qituvchi javobga qoniqmasa, navbatdagi talabaga
savolni takrorlaydi-
javob to‘g‘ri, aniq, bo‘lgunga qadar o‘rta
ga tashlangan jumboqli savol
takrorlanaveradi.
Masalan: “Mikroorganizm
lar sistematikasi
” mavzusida o‘qi
tuvchi tomonidan 5-10 ta savol
(talabalarning tayyorligiga qarab) beriladi:
1. Nima uchun shtammning belgisi bakt
е
riya turidan keyin ifodalanadi?
2. Namunali shtamm va namunasiz shtammning qaysi belgilari bilan farqlanadi va ularga
ta'rif b
е
ring?
3.
O’siml
iklarda kasallik qo
’zg’atadigan bakteriya variantlari qanday nomlanadi? Misol
yordamida tushuntiring.
4.
Tur ichida ba’zi nasliy belgilari bilan bir
-biridan ajralib turadigan mikroorganizmlar uchrab
turadi. Bu belgilar klassifikatsiyaga kiritilmagan, lekin meditsina mikrobiologiyasida keng
qo’llaniladi. Bu qaysi belgilar
? Ularni
nomlang va ta’riflang?
5. Bakteriyalar sistematikasida eng asosiy taksonomik birlik qaysi?
O‘qituvchi guruhdagi har bir talabaning muhokamada ishtir
okini kuzatib boradi-talaba 3 ta
savolga javob bera olmasa, eng past ball beriladi-
amaliy mashg‘ulotning nazariy qismini
o‘zlashtirmagan talaba sifatida savol
-javoblarda qatnashmaydi, ammo amaliyotni bajarishda
ishtirok etadi.
Bu usulning ahamiyatli tomoni shundaki, qisqa vaqt ichida guru
hdan ko‘p miqdordagi j
avob
variantlarini olish, talabalar bilimini aniqlash, ulardan kutilmaganda so‘rash oqibatida mashg‘ulotga
tayyorgarlik darajasini
bilish, xotirada fan bo‘yicha saqlanib qolgan barcha bilimlarni aniqla
sh
imkoni tug‘
iladi.
Talabalar tomonidan berilgan barcha javoblar, ma'nosi va mazmunidan qat'iy nazar,
muhokama qilinadi. Barcha talabalar o‘z fikrlarini aytadilar, o‘qituvchi tomonidan
yuqori kasbiy va
pedagogik mahorat bilan yo‘naltirilgan savol
-javoblar, bahs-munozarada haqiqat qaror topadi,
kuchli nazariy
bilim va tayyorgarlikka ega talabaning yuqori ball to‘play olishiga erishiladi,
shuningdek tayyorgarligi past talaba ham ko‘plab bilimlarni o‘z xotirasida saqlab qolishiga
erishiladi.
Bundan tashqari
fan bo‘yicha
yangi bilimlarni olishga erishish, ishtirokchilarga taklif etilgan
g‘oyalarni muhokama qilish uchun imkoniyat yaratish va guruhda faollikni oshirishga erishiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |