Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

“STOL USTIDA RUCHKA” USULI
 
Taxsil olayotgan guruh talabalari 2 ta guruhchaga ajratiladi. Talabalarga savol yozilgan 
qog‘oz beriladi va
talabalar qog‘ozga ism shariflarini yozadilar. O‘qituvchi mashg‘ulotni diqqat 
bilan kuzatadi, agar talaba qog‘ozdagi savolga javobni bilmasa, qo‘lidagi ruchkani stol o‘rtasiga 
qo‘yadi. Boshqa talaba j
avob berishga kirishadi va hokazo. Talaba javob bera olmay 
o‘z
ruchkasini 

---

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI 
–
9/2020
259
stol 
o‘rtasiga 3 marta qo‘ysa, amaliy mashg‘ulotning nazariy qismini o‘zlashtirmagan talaba sifatida 
savol-javob
larda qatnashmaydi, ammo amaliyotni bajarishda ishtirok etadi, mashg‘u
lotning nazariy 
qismidan ball olib bilmaydi. Bu usulda bitta talabaga 5-
6 ta savol yozilgan qog‘oz beriladi va 
barcha qog‘ozlarga talabalar ism shariflarini va javobni yozadilar.
Masalan
: “Bakteriyalar sistematikasida qo’llaniladigan asosiy atama va tushunchalar” rejasi
bo‘yic
ha savollar: 
1. Mikroorganizmlarning asosiy taksonlarini ketma-ketlikda sanang?
2. Sistematika, klassifikatsiya, taksonomiya tushunchalariga ta’rif bering?
3. Ilk bakteriya turlari qachon va qayerda qayd qilingan? 
4. Klon so’zini ma’n
osini izohlang? 
5. Turli muallifl
arning “tur” tushunchasiga bergan ta’riflarini ayting?
6. Prokariotlar sistematikasida ierarxiya sxemasi bo’yicha qanday birliklar keltirilgan?
“DUMALOQ STOL” USULI
 
Stol ustiga vaziyatli masala (mavzuga oid savol) yozilgan 
qog‘oz tashlana
di. Har bir talaba 
o‘zining javob variantini yozib boshqa talabaga qog‘ozni uzatadi. Hamma o‘z javobini yozib 
bo‘lgandan keyin tahlil qilinadi:
noto‘g‘ri javoblar o‘chirilib, to‘g‘ri javoblar muhokama qilinadi, 
talabalar bilim darajasi baholanadi. Bu usul nafaqat yozma, bal
ki og‘zaki holda ham oli
b borilishi 
mumkin. O‘qituvchi tomonidan savol to‘liq va aniq berilishi lozim.
Masalan: “Binar nomlash” rejasi bo‘yicha savollar 
quyidagicha: 
1. K.Linney sistematikasi qoidalari bo’yicha Rizobium avl
odi turlari qanday nomlanishini 
izohlang? 
2. K.Linney sis
tematikasi qoidalari bo’yicha Erwinia avlodi turlari qanday nomlanishini 
izohlang? 
3. O’zbekiston tuproqlarida uchraydigan Pseudo
monas avlodiga oid qanday bakteriya turlari 
kuzatiladi? 
4. Psedomonas avlodi turlarini bir-biridan farqlash uchun qanday belgilar asos qilib olinadi? 
Vaziyatli masala: Bakteriologik laboratoriyaga sanitar-bakteriologik tekshirish uchun tuproq 
namunalari ol
ib kelindi. Xulosa berish uchun qanday ko‘rsatkichlarni aniqlash kerak
?